|
|
|
|
|
SYNODUS EPISCOPORUM XII CŒTUS GENERALIS ORDINARIUS VERBUM DOMINI IN VITA
RELATIO POST DISCEPTATIONEM 15 - X - 2008
INDEX I - DEUS LOQUITUR ET AUSCULTAT 1. De Revelatione, Creatione Historiaque Salutis
2. De Christo, Spiritu Sancto et Ecclesia
3. De Divino Verbo, Liturgia, Auscultatione
II. DE DIVINO VERBO, SACRA SCRIPTURA ET TRADITIONE 4. De Eventu, Occursu, Interpretationeque
5. De Unitate, Primatu et Ratione Circulari
6. De Eucharistia, Homilia, Communitate 24. De Scriptura et Eucharistia 7. De Exegesi, Theologia Divinaque Lectione 31. De exegesi et theologia III. DE VERBO DEI, MISSIONE AC DIALOGO 8. Testimonium, Kerygma, Catechesis 9. De Dialogo, Cultura et Opera Impendenda
10. Versio, communicatio, proclamatio Quaestiones Circulis minoribus proponendae
Pater Beatissime,
«Ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum » (Mt 18, 20). In Synodi Aula congregati disputationem inauguralem de Verbo Dei in vita et missione Ecclesiae pacatis tranquillisque adiunctis florentem habuimus, ut decuit fratres, qui perinde divino Verbo auscultarent et Dominum in coetu discipulorum praesentem adverterent. Hanc verum animorum temperationem ut Sacrosancta Missa pro Synodo auspicanda in Ecclesia S. Pauli extra moenia celebrata secundavit, ita et divinum sacrificium pro servo Dei Pontificeque Maximo Pio XII quinquagesimo mortis anniversario die oblatum, et quatuor sanctorum nova in canonem inscriptio mirifice auxit, cum operi nostro terminos oratione delineaverint, in qua ipsa Ecclesiae vita velut effingitur praeclare. Tot equidem notitiis et documentis et testimoniis in hoc conspectu consessuque Patrum amplissimo auditis, edoctus et aedificatus sum nimis; idemque de vobis credo. Grates igitur Deo ago vobisque, viri feminaeque, grati animi sensa aperio, qui huic coetui interesse voluistis. Benedictus XVI, Pater Beatissimus, inter Missam inauguralem: «hoc anno –inquit- divo Paulo impertito instanter impenseque audiemus Apostolum Gentilium voce personantem : "Vae enim mihi est, si non evangelizavero!"» (1 Co 9, 16). Nobis igitur subveniant Sancti et ipse Paulus apostolus, qui hoc anno magis in dies occurret nostris animis testis divini Verbi intrepidus et praeco fortissimus». Ut Ordo Synodi Episcoporum monet, Relationis post Disceptationem est, ut summarium praebeat disputationis in Aula habitae, quo aptius in promptu eluceant elementa potiora, de quibus in coetibus ex sermonum varietate constitutis etiam atque etiam erit disserendum. Patribus ergo in Synodo meditantibus summam rerum his paginis offeremus, quo altius in argumentum descendentes propositiones pastorales ad mentem Summi Pontificis apparent. Summa vero rerum oritur ex interventionibus in Aula, Relatione ante Disceptationem semel perlecta, prolatis neque eadem sane ad omnia, quae ab oratoribus discussa sint, pertinere valet. Nam eius elaboratio profecta est a prospectu generali decem capitibus dispertito, quem evolvendum assumpsi, Secretario speciali et nonnullis peritis opitulantibus, quibus pro opera mecum sociata gratias ago libentissime. Prospectus autem sequitur divisionem capitum in Instrumento laboris propositam, quo sumus in disputando usi. Quaestiones dein altiore indagatione egentes pro directoriis pastoralibus enuntiandis aut in extremis si quando paragraphis posuimus, aut breviter velut in indice orationis fini adnexo comprehensas collocavimus. Rem denique trifariam nobis placuit dispertiri, quarum prima quidem pars, verbis Deus loquitur et auscultat inscripta, rationem tripertitam insumit, 1) de Revelatione, creatione, historiaque salutis; 2) de Christo, Spiritu et Ecclesia; 3) de divino Verbo, liturgia auscultatione pertractando. Altera vero, quae Verbum Dei, Sacra Scriptura, Traditioque inscribitur quattuor constat locis: 1) de eventu, occursu et interpretatione; 2) de unitate, primatu et ratione circulari; de Eucharistia, homilia et communitate; 4) de exegesi, theologia divinaque lectione. Tertiam demum partem, quae De Verbo Dei, missione ac dialogo est, triplici divisione formatam voluimus: 1) de testimonio, kerygmate et catechesi; 2) de cultura, dialogo et opera impendenda; 3) de communicatione, proclamatione, translationibus deinceps dicturi.
I
1. DE REVELATIONE, CREATIONE HISTORIAQUE SALUTIS 1. Verbum Dei fundamentum rerum Initio huius coetus synodalis Benedictus XVI Pontifex Maximus in enarratione psalmi 118, nos admonuit, esse Verbum Dei firmatum, idemque esse res ipsas atque omnium, quae sunt, quasi solum et fundamentum. Propterea, ille verus est realista, ut ita dicamus, qui super fundamento Verbi (cf. Gn 1; Mt 7, 24-27) aedificat ; Omnia in Verbo facta sunt et idcirco cuncta sunt condita, ut Deus creatusque homo locum haberent, ubi alter alteri occurrerent. Ideo Christus est ‘prototokos’ (Col 1,15) et "Primogenitus omnis creaturae"; nam "Historia salutis et foedus creationem praecedunt" (Benedictus XVI, Collatio in horam tertiam, feria II, d. 6 octobris). Propter idipsum, qui divinum ingreditur Verbum, ille mundum ingreditur solus, ut resque creatas seque ipsum intellegat et comprehendat. Noster ergo coetus, ab hac invitatione in realismum novum super divino Verbo fundatum profectus, disputationem evolvit rari operis et multo pretio commendatam. 2. De Revelatione et dialogo ad intra Trinitatis E numero capitum gravissimorum prima omnium emersit se necessitudo inter Verbum et Dei hominumque dialogum intercedens, quam Patres saepius commemoraverunt. Neque argumentum de dialogo praesto fuit indefinite et in universum, sed ratione aperte trinitaria. Id enim interventiones quaedam admonuerunt, eam esse primam omnium rem a divino Verbo nobis obiectam, quod videlicet loquitur christianorum Deus et semetipsum communicat in Verbo cum salutis mysterio (cf. DV 2). Hac ipsa re in prospectum trinitarium protinus traducimur, nam Trinitas beata "divini Verbi patria" esse cognoscitur. In Revelationem namque Trinitas Sanctissima seque cum homine communicat, ut ille, rite vocatus, divinae vitae (cf. DV 2) particeps fiat, "filius in Filio" (Ga 4, 6) nuncupatus. 3. Dei Verbum hominem in dialogum vocat Ita fit, ut christianae Revelationi propter suam ipsius naturam indoles dialogica inhaereat, cuius fundamentum in Trinitatis mysterio vitaque intima sit collocatum, quemadmodum nonnulli Patres suis orationibus adverterunt. Trinitas enim Vita amoris dialogo inter divinas personas instituto constat: nam Pater in Verbo immortali et in aeternae Filii generationis mysterio semetipsum exprimit atque donat; Filius autem in aeternum se a Patre accipit isque aeternae generationis dono in utriusque Spiritu Sancto respondet. Figmenta omnia, ut divus Thomas Aquinas et Sanctus Bonaventura, insignes Mediae Aetatis doctores, docuerunt, de Verbo Trini Dei procedunt, velut in prolongatione Verbi Spiritusque processionis. Dialogus autem velut nervis inhaeret Verbi, quod Deus nobiscum in revelatione communicat, idemque nos in colloquium invitat cum Deo habendo, qui vocem edens nos tamquam amicos alloquitur.(cf. DV 2). Verbo igitur favente creati, vocamur, qui orationem cum Trino Deo habeamus. Deus, arcane se in Verbo communicans, homini velut "Tu" evadit. 4. De Verbo Dei et historia salutis Hinc intellegi potest"decora illa de ‘historia salutis’ notio," (IL 10,25,34); quo conceptu, sicut aliqui Patres probe in propatulo posuerunt, efficaciter exprimitur transitio ex Revelationis notione solo intellectu definita in obtutum revelati Verbi dynamicum, quem vocant. Eo favente, singulari via et indivisa intellegimus, divinum consilium et universam Revelationem esse motum in dialogum pronum, per quem "gestis verbisque intrinsece inter se connexis" (DV 2) Se Deus homini creato advertit, ut eum in plenitudinem salutis apportet. Rebus ita perspectis, saepius in aula vocem Benedicti XVI personanten audivimus id observantis, non esse divinum Verbum tantummodo informativum, verum citius performativum, quippe quod in historia eodem, quo dicitur (cf. Gn 1, 3.6.9.11.20.24), momento fiat. Hac vero in parte orator quidam suae sententiae rationes leniter suggessit: "Deus vivum cum hominibus colloquium auspicatus est Eiusque Verbum in omnes generationes obtutus aperit veritatis et sincerae recognitionis insperatos (Dieu a inauguré un dialogue vivant avec l’humanité et sa Parole ouvre toutes générations des horizons inattendues de vérité et de vérification)". Ita edoceri valemus, cur christiana pietas ‘verbo’, non ‘libro’ accensenda sit; religio est enim Verbi cum homine colloquentis, cui obvius occurrit eumque in communionem Secum invitat. 5. Analogia Verbi - Multivocus concentus Alia quoque elementa huius multivoci concentus deprehendimus una cum Verbo Dei in Sacra Scriptura et in viva Ecclesiae traditione.Neque in aula defuerunt, qui ad divinum Sermonem multis locis diversimode praesentem oculos admoverent. In conspectu nostro, a Iesu Christo, Verbo definitivo, proficiscentium, velut campus patefit amplissimus, idemque dignus qui altius investigetur secundum necessitudinem, qua ceteris Verbi manifestationibus devincitur. In rebus creatis et in rebus gestis atque in artificiis aspiratione fidei fulcitis, vario illae quidem gradu, formae ex analogia divini Verbi deprehenduntur, quarum ultima intellectio non datur, nisi antea ad ipsius Christi factum sint relatae. Ita res prospicientes ipsam rerum creationem intellegimus in iubare ex historiae salutis impletione promanante, quam ut in Verbi incarnatione, morte ac resurrectione, ita et in Spiritus Sancti dono vidimus absolutam. Quod quidem creationis significationem ita minus oblitterat, ut rerum naturae libri vice potius extollat. Paucis vero id verbis orator absolvit, cum de divino Verbo perinde in Scripturis expresso et alibi significato dicens: «per Scripturas -inquit-velut grammaticam nobis Ecclesia praebet et auditum nostrum exercet, ut distinguere valeamus multiplicem sermonem Dei ut in rerum natura rebusque gestis hominumque institutis, ita in nostra ipsorum vita vocem edentem (Through Scripture the Church offers us a grammar and it trains our hearing, so that we learn to distinguish the manifold words of God in the midst of the voices of nature, history and cultures, as well as in our own existence)». Quo igitur pacto possumus altius descendere in hanc qualitatem dialogicam revelationis propriam et in theologia et in praxi pastorali Ecclesiae? Quomodo possumus opitulari fidelibus, ut omnes res in lumine Christi spectent, qui mentem nostram renovare novit? Quonam denique pacto discamus in omnibus rebus discernere signum divini Verbi, quod nos compellat et in conversionem vocat?
2. DE CHRISTO, SPIRITU SANCTO ET ECCLESIA 6. De Christo revelationis trinitariae plenitudine atque expletione Foederis notio, quae in divino consilio rebus creatis anterior est, pulchre significans Sermonem Dei esse praesentem et efficacem, qui in Christo incarnato, mortuo, resurgente perfectus absolutusque est eiusque participes in Ecclesiae vita efficimur. In ipso ad unitatem intimam rediguntur varia momenta arcani mysterii a divo Paulo theologice illustrati: mysterium, quod absconditum fuit a saeculis et generationibus, nunc autem manifestatum est nobis et gentibus evangelizatum innotuit (cf.: Col 1, 26-27; Rm 11,25-26, Eph 3,3-12). Hic patet intima colligatio inter mysterium a Deo revelatum et divinum Verbum intercedens, consectariis et theologicis et pastoralibus plena. Revelationem Verbumque Dei ratione dynamica et dialogali intuentibus nobis prospectus patefiunt in historiam salutis aperti, in quibus, ut Constitutione Dei Verbum docti sumus, omnium rerum centrum in Christo aspicimus collocatum, in Eoque agnoscimus et confitemur mediatorem et plenitudinem ipsius revelationis (DV 2.4.7.15.16.17). 7. De Christo, mediatore unico , deque dialogo In historia salutis Christus est Dei Verbum caro Factum, ut divinam revelationem efficiat et compleat (cf Hb 1, 1-2). Quicquid de Deo trino novimus, id a Iesu edocti sumus (Jn 1, 18). Spiritus vero nos deducit in omnem veritatem super Revelatione Dei a Iesu effecta (Jn 16, 13). Hoc ipso loco salutis historia, quae monumentum est arcani colloqui, quod Deus cum hominibus creatis miscet, culmen suum attingit insuperabile. In Verbi incarnatione, crucifixione, resurrectioneque dounum nobis datur novi et aeterni foederis. Christus enim hac via se exhibet mediatorem Dei hominumque unicum, qui in semetipso efficit nostram aeternam salutem. Nihilo tamen secius, non propterea cessat colloquium, quinimmo, ut Patres in aula collustratum voluerunt, impensior etiam efficitur, cum salus, quam Deus in Christo est operatus, Spiritu Sancto in cordibus agitante, non se hominibus tradere desistat. Verbum Dei definitivum, cum mediator sit unicus, ob idipsum velut fons evadit, unde colloquium scatet cum omnibus serendum, absque defectu veritatis salutaris nobiscum semel et in perpetuum communicatae in sacrificio Christi, qui mortuus est ac resurrexit. Saepe intra terminos culturarum metus imminet, ne Christi unicitatem affirmantes (cf. Ac 4, 12) eumque esse Patris Verbum ultimum et definitivum, dialogi notionem obtruncemus: quibus auxiliis adiuvare possumus homines, ut intellegant, ipsam plenitudinem revelationis secum ferre altissimam dialogi necessitatem, ut colloquium habeatur cum iis omnibus, qui sincere salutiferam veritatem invenire gestiant? Hac re sane cogimur considerare merita ceteris institutionibus religiosis insita, prae divini Verbi unicitate. 8. Mysterium Ecclesiae, actio Spiritus Sancti, Scripturarum interpretatio consideratur Nonnulli Patres, qui disputationi interfuerunt, solum ipsumque fundamentum colloqui inter Deum et creaturam instituendi Ecclesiam esse ostenderunt, utpote quae sponsae vice Christi donum acceptum in semetipsa fecundat ad utilitatem cunctorum hominum et universi mundi creati. Maxime omnium enim Ecclesia apta est, quae divinum Verbum percipiat, ob idque eadem ab origine continetur sui ipsius communicatione, quam in Christo et in Spiritu Sancto Trinitas beatissima peregit. Christum esse mediatorem unicum id quoque secum fert, ut Ecclesia mediatrix originalis exsistat. Hinc illud effici potest, quod in mysterio Ecclesiae etiam Sacrae Scripturae, quas Sponsae Christi Spiritus dono dedit, tamquam locum inveniunt suae interpretationi aptissimum. Hoc mysterium in Maria potissimum elucescit, nam in illa Verbum caro factum est de Spiritu Sancto; itemque Sacrae Scripturae munus sunt a Spiritu Ecclesiae datum, cuius in sinu conscriptae sunt, aspirante Spiritu, qui etiam interpretationi praeest. Ideo in Ecclesia Verbum exceptum resonat et proclamatur, ut in loco interpretationis proprio et peculiari. Quae in proposito quoque aliqui Patres suggesserunt, revelationem per se postremi apostoli obitu sane conclusam esse affirmantes, Verbum tamen Dei adhucdum plus umquam vivere et vigere in cordibus fidelium contendentes (cf. Jr 55, 10-11). Quod Verbum non est monumentum temporis acti, sed etiamnunc aequalis est nobis, cunctis hominibus quovis temporum tractu. Ut hinc plane elucescit, Solummodo in Spiritu potest quis Verbum divini trinitariam compagem et intellegere et excipere. Aliter alias enim per totam salutis historiam operatur Spiritus Sanctus. Digna autem est, quae altius in Synodo investigetur, haec amplitudo, quam pneumatologicam vocare lubet. Propterea fit, ut genuinus scripturarum sensus, quemadmodum oratores quidam admonuerunt, in fide Ecclesiae inveniatur, quae quidem ad divinum Verbum relata velut mediam obtinet aciem. Propter hanc causam, illud "ignorantia scripturarum ignorantia Christi est", quibusdam Patribus blandissime suadentibus, alterum quoque apportat: "Ignorare Ecclesiam ignorare Christum est". Ideoque a fide omnino abhorret quaevis Christi et Ecclesiae separatio in scripturis excipiendis atque interpretandis: "Recta interpretatio ab Ecclesia effecta necessaria est iam in primo occursu cum Verbo Dei habendo". Quibus igitur auxiliis theologicis et pastoralibus prodesse possumus arctissimae colligationi intellegendae, qua inter se Verbum Dei et Ecclesiae mysterium coniunguntur, fallaces dissensiones aut defectiones vincentes?
3. DE DIVINO VERBO, LITURGIA, AUSCULTATIONE 9. De Verbo Dei ac de convocatione Naturam historicam saluti, quam divinum Verbum operatur, inhaerentem considerando, facilius intellegimus, Illud non posse redigi ad merum librum sacras scripturas complectentem, quamvis scripturis reapse monumentum tradatur et norma inderogabilis huius Verbi, eaeque suum culmen -multivoci concentus vice- in Christo Verbo incarnato attingant. (Io 1,14). In hoc verum proposito complures Patres instanter monuerunt, potissimum oportere, ut relatio inter divinum Verbum et liturgiam praesertim eucharisticam intercedens instituatur et collustretur. Ut ex historia salutis elucescit, in convocatione liturgica divinum Verbum locum invenit primigenium, cum in ipsa mutuus occursus tamquam sua sponte oriatur. Omnia, quae ad liturgiam pertinent, in psalmis, in lectionibus, in ipsa eucharistici mysterii celebratione, divino Verbo sunt imbuta, idemque se ad cunctos fideles advertit eosque convolvit, quo magis in dies se ipsius efficacia inexhausta sinant transformari. Circumfusus liturgiae aër maximeque Eucharistiae litatio leniter suadet, ut divini Verbi qualitas intime sacramentalis pulchre intellegatur. Hinc efficitur, quanti sit liturgia in sacris scripturis interpretandis. Nam ad divinum Verbum in celebrationibus liturgicis accedentes, normam intepretationis adhibemus consentaneam et propriam, quoniam naturae ipsissimae scripturarum admovemur, quae sunt Verbum, quod Deus hominibus convertit, ut ab ipsis in fide excipiatur. Quo distinctius autem dicamus, ut aliqui Patres admonuerunt, tota Ecclesiae vita, cuius imago et exemplar optimum in liturgia conspicitur, est locus unus, ubi Dei Verbum sacris scripturis traditum commode et genuine intellegi valeat. Nam divinum Verbum velut "anima omnis liturgiae" est et in liturgia "narratio biblica fit eventum salutis actuale". Ita dicimus, esse Ecclesiam, praesertim per anni liturgici curriculum, quasi vitae domicilium, in quo "Dei Verbum religiose auditum et fidenter proclamatum" (cf. DV 1) interpretationi subicitur. Illud quoque perbelle affirmatum est: «divini Verbi celebratio fit locus privilegiarius ut occurramus Iesu Christo, qui centrum est et plenitudo omnis liturgicae celebrationis». Quomodo possumus prodesse toti populo Dei, ut detegat momentum divini Verbi peculiare in amplissima vita, quae evolvitur in liturgia Ecclesiae? Quae consectaria descendunt in theologiam et in spiritualitatem, cum liturgia consideretur tamquam locus originarius, ut obvii divino Verbo fiamus? Quae consectaria deveniunt in exegesin et in hermeneuticen? Quae relatio instituitur inter Dei Verbum et liturgiam, quatenus est "oeconomia salutis" sacramentali ratione in actum conversa? 10. Homo est ens in Verbum audiendum vocatum Hac sententia, agnoscentes, Dei Verbum esse vivum idque seque offerre in liturgica celebratione conveniendum, necessario ad eum revocamur, ad quem verbum advertitut audiendum et excipiendum, unde in nobis in fide genuina oboeditio nascatur. In Verbo sane (atque in Eucharistia) Christus nobis confirmat, Se totum esse nostrum; nos autem vocamur, ut vicissim respondentes confiteamur, nos Illius esse omnino peculiares (Benedictus XVI). Sinceram auscultationem postulat Verbum et haud levem admissionem. Quod quidem in propatulo ponit amplitudinem anthropologicam quae ad Deum in Suo Se Verbo revelantem praesertim pertinet; ut nonnulli Patres adverterunt. Ut ex hisce videre licet, homo a Verbo convocatur et invitatur, qui in corde fiat auditor sincerus. Quod tamen fieri nequit, si homo, abnuens patefieri Deo, qui pulat ad ostium, ut domum ingrediatur ( cf. Lc 24 ; Ap 3, 20), suo termino angusto mavult adhaerere. Haec qualitas humana peculiaris, per quam homo in auditionem, receptionem, responsionem divino Verbo praestandam vocatur, non est dubium, quin moribus et institutis nostrae aetatis adversetur, cum nunc homines plerumque evagationem animi persequantur et proximum audire funditus dedidicerint. 11. Ecclesia mater et magistra docet, quomodo Verbo auscultemus In hac prorsus parte patet, quantum officium minime neglegendum Ecclesiae immineat, ut educet in auditum divino Verbo praestandum; Ecclesia enim in radice sua est Sponsa auscultans, quae recipit et fecundat Verbum sibi a Sponso donatum. Ob hanc causam Ecclesia valet provocationem suscipere huius temporis, cum homines plerumque alia agentes inepti fiunt, qui invitatum Domini admittant in libertatem vindicantis. Plus umquam hodie Ecclesia debet fieri auscultationis magistra. Ut in aula evenit, oportet exprimamus habitum Ecclesiae in audiendum proclivem: "Loquere, Domine, quia audit ecclesia tua". Quantumvis homo in evagationem animi distrahatur, quantumvis vivat in culturis, quae impediunt et suffocant desiderium in transcendentia, tamen probe novit Ecclesia, hominem esse figmentum Dei, idcirco factum, ut divinum Verbum et audiat et excipiat. Audiendi habitus non est hominis optio, sed ipsius entis constitutio. Ecclesia igitur, cum hominem in auditum divini Verbi invitat, illum revocat in qualitatem sui entis constitutivam. Homo a nihilo per virtutem divini Verbi efficacem in vitam tractus, nequit perfectionem attingere, nisi Verbum audiat et recipiat, ut illi oboedientiam praestet. Considerationes, quas evolvimus, plenae sunt consectariis pastoralibus. Cum dicimus Dei Verbum esse in centro collocandum, id significamus, necesse esse, ut hominem educemus in auditum praebendum, ut semetipsum reciperet seque intellegat egere Verbo audiendo; necesse esse, ut opitulemur homini, qui detegat se Verbum esurire. Quo tamem pacto possumus hoc munus explere, ut Ecclesia fiat auscultationis mater et magistra? Consectarium huius cogitationis, est ut divinum Verbum, qua tale, se manifestum faciat, hominem compellando et invitando per vocationem, ut sui perfectionem attingat, suos terminos excedens, ut insumat in se consilium a Deo delineatum. Itaque in bono lumine collocari debet qualitas imprimis vocationalis, quae rectae considerationi divini Verbi proprie adhaeret. Verbum Dei vocat et hominem propterea demutat in "identitatem responsorialem", ut quidam suggesserunt. Paucitas et difficultas vocationum saepe oriuntur e difficultate in audiendo. Unde sua sponte sequitur necessitas, ut Ecclesia actionem spiritualem et pastoralem idoneam instituat, ut compages humana prae Deo vocante probe delineata extollatur. 13. Deus loquitur idemque hominum necessitates audit Stupentes saepe in coetu synodali perspeximus, Deum ipsum pronum esse in audiendum, eumque nos auscultare docere. Mutos enim loquentes divinum Verbum efficit; Dominus audit homines clamantes ad Se, cum quaerant pacem, iustitiam, veritatem. Ideo fit, ut, discipuli divini Verbi effecti, audire etiam addiscamus. In Sacris Scripturis, ut perbelle nonnulli patres observaverunt, Deum deprehendimus, qui loquitur sane, idemque audit. In hac vero parte, aliqui oratores in mentem id revocaverunt, necesse esse, ut in corde hominis excolamus hunc habitum in divinum Verbum audiendum et recipiendum proclivem. Ipsa Ecclesia discat audire et Deum, ut Eius Verbum hominibus afferat; et homines, eodem divini auditus sensu, ut huius mediationis beneficio ad Deum hominum invocationes apportet. Se Dominus in cor nostrum convertit et intima nostrae vitae alloquitur, ut invocationes et petitiones exaudiat, maxime cum salute ac redemptione nos egere confitemur. Ecclesia igitur in praedicando et nuntiando postulat homines loquentes extra, intus audientes. Qua via possumus altius in hunc Ecclesiae auscultatum, ut eos audiamus, qui vocis sunt expertes, utque nos ipsos in auditum educemus? 14. De divino Verbo atque egenis Hic emergit se potenter imago pauperum, puerorum et simplicium corde, ex Patrum monitione. Pauperes sunt imago princeps, unde discimus, quem statum obtinentes, quam optime receptionem et responsum praebeamus prompte et sincere invitatui, quo compellamur a Domino in Verbo ipsius. "Pauperes alte inhiant Verbo Dei; propter hanc causam oportet, eos Ecclesia cottidie frequentare". Pauperes sane et egeni non modo mundum, sed et ipsam Ecclesiam provocatione percellunt. Nam peculiari ratione Verbum esuriunt. Ecclesiae incumbit onus, ut huic necessitati respondeat viribus unitis omnium, qui praesto sunt, ut responsum idoneum in pastorali Ecclesiae actione reperiatur. Quomodo possumus esse magis in dies Ecclesia, quae cum de divino Verbo vivat, ob idipsum vocem commodet iis, qui vocis sunt expertes? 15. De Verbo, Silentio et Oratione Cum ageretur de auscultatione, saepe in coetu synodali apparuit, quam necesse silentium esset, ut locum Sermoni Dei vivo in corde nostro concederemus. Sic enim docet auctor Imitationis Christi: Verbo crescente verba deficiunt. Non defuerunt in aula, qui significanter id in mentem revocarent, non dari hospitium divini Verbi verum, nisi ad ipsum accedatur in corde orante et contemplante. Nequit homo velut medius neque in alterius favorem inclinatus ad divinum Verbum accedere. In ipso sacrarum Scripturarum accessu, una oratio est habitus accommodatus. Ideo aliquot Patres necesse esse confirmaverunt, ut in scripturis diu immoremur, donec in cordibus fidelium radices immittant. Exemplum Mariae secuti, quae facta Filii servabat et in corde conferebat, nos ipsi debemus immorari in sacra pagina, cuius versiculos revelatae veritatis si forte eloquentissimos bene fecerimus memoriae mandantes. In hac Verbi ruminatione etiam merita extollemus quibusdam precibus adhaerentia, in his Rosarium est (et Angelus Domini, in quo memoria fit divinae Verbi Incarnationis; aut via crucis, in qua meditamur de Verbo in silentium redacto, quod mutum factum est moriens ob amorem nostri), quo recitando versiculi memoriae tradi possunt. Ut leniter affirmaverunt, hac ratione Maria in corde suo tamquam Bibliothecam Verbi collegerat; quod quidem optamus pro nobis ac fidelibus cunctis. Maria vere est clavis, qua usi accedamus in thesauros scripturae. Neque in aula defuerunt testimonia animos moventia, quibus didicimus, quo pacto communitas ecclesialis, cum persecutiones fierent et paucitas sacerdotum urgeret, fidem in Verbo servaverit rosarium assidue precando. Quid tangibili ratione proponere possumus, ut populus Dei in Verbo permaneat et crescat? Quonam pacto fidelium formationem reapse instituamus? Ad summam, auditus et lectio Verbi in fide effici debent, ut homines credentes decet. Verbum destinatum suum non consequitur, nisi cum in fide excipitur et fecundatur. Neque illud umquam oblivioni detur, praedicationis esse, ut in fidem cieat excitetque. Inter verba Verbum semper Dei quaerendum est. Nam si in verbis constiterimus, periculum erit, ne Verbum Dei verum non inveniamus eiusque auctorem genuinum -Spiritum Sanctum dico- non agnoscamus. Dum Verbum ingredimur, nostros terminos revera excedimus, ut introeamus in amplitudinem universalem. Sola fides novit verum responsum praebere convocationi, quam divinum Verbum nostrae vitae proponit. Auditus autem in fide novit in verbis Verbum invenire: in homine Iesu agnoscit Dei Filium fides; in hominum verbis circumscriptis Dei Verbum aeternum fides invenit, quod potens est, ut nostram vitam convertat. Verbum Dei, quoties nuntiatur, sibi proponit habitum fidei in nobis colendum, quia sola fides novit hospitio accipere praesentiam Christi efficacem in hodierno, quem vivimus, cum temporis tractu Illius conformes efficiamur. In prospectu divini Verbi, oportet reciperemus veram fidei paedagogiam, quae secum ferat evolutionem habitus audiendi Verbi legendique in fide. Quo tamen modo possumus profundiorem facere genuinam fidei vitam, quae in oboeditione fidei delineetur? Possumusne hac via deservire dissensionibus vincendis quae in christianorum vita separant lectionem doctam et lectionem spiritualem inter se? Potestne inde oriri nova relatio inter exegesin et theologiam? 17. De divino Verbo et sanctitate Fides igitur non extrinsecus adicitur accessui in Verbum Dei. Quinimmo, fides est omnino necessaria ut intellegamus Deum semetipsum communicantem in scriptura et in traditione (DV 5). Ita magni momenti est illud commemorare, aliquos oratores imitando, exegesin divini Verbi purissimam inveniri in hominibus, qui verbum in fide susceperint. Ideo in aula complura testimonia data sunt eaque aliquando commoventia de Dei Verbo vita ipsa percepto. In dies magis oportet, sanctitas in Ecclesia agnoscatur esse interpretatio viva divini Verbi, quippe que de Illo testimonium praebeat. Aliqui tetigerunt charismatum momentum, utpote quae dona sint a Spiritu sancto Ecclesiae tradita, quibus faventibus credentes ipsum Dei Verbum vivere valeant semper nova effingendo in variis temporibus hominumque culturis. Satis est cogitare de diversis vitae consecratae formis in Ecclesiae, quae velut "Verbi exegesis" vivendo elaboratae sunt, ut aliqui Benedicti XVI verbis usi admonuerun. Ideoque oportet instemus Verbo Dei, quod etiamnunc caro fit in credentium vita, maximeque in testimoniis, quae de caritate perhibent. Omnes enim vocamur, qui fiamus vivum Evangelium, "caro et sanguis" factum. Ad summam, ille vere audit, qui vivit in occursu personali Christi, ut in eo "se totum Christo tradat, ut ab Ipso se sinat converti, quo pressius Illi adhaereat, sine condicione, in fide; sic crescit verus apostolatus et sequela Christi fidelis, quocumque Ille nos ducat". Quomodo possumus reconiungere efficaciter scripturae exegesin cum sanctitate? Quomodo autem possumus augere in populo Dei sanctitatem, cuius radices in dies magis immittantur in auditum et in celebrationem divini Verbi?
II. DE DIVINO VERBO, SACRA SCRIPTURA ET TRADITIONE 4. DE EVENTU, OCCURSU, INTERPRETATIONEQUE 18. Verbum Dei est eventus in historia Instrumentum Laboris (n. 15) itemque complures interventiones in aula habitae, hoc in propatulo posuerunt, Verbum Dei non simpliciter sacra Scriptura definiri; quamvis saepe in sermone omnium dierum nomina idem significantia esse videantur. Hinc oritur consectarium pastorale non neglegendum. Doctrina in Constitutione Dei Verbum formulata diserte affirmat, divinum Verbum traditum esse ratione inseparabili et in verbo scripto et inspirato (in sacris scripturis) et in viva Ecclesiae traditione (n. 9). Eadem Constitutio dogmatica per ipsum historiae conceptum deservit indoli dynamicae revelationis intellegendae, ut deprehendatur qualitas "viva" divini Verbi, quod non sola littera clausum continetur. Aliqui patres synodales, in hoc prospectu historico-salutifico, id urgere voluerunt, quod Dei Verbum intrinsecus possidet characterem eventus qui in historia fiat, cuius norma Scripturis sacris continetur et transmissio fidelis vivae Ecclesiae Traditioni commissa est. Nonnulli pr citationem prologi Ioannis (Io 1, 14) Verbum, Logos Dei, caro factum est et habitavit in nobis illud collustraverunt, divinum Verbum factum esse humanam praesentiam in hominibus communicantem et agentem. Nam siquidem in historia Deus se revelat et cum hominibus communicat veritatem salutarem, ergo Deus semetipsum communicare nequit, nisi imprimis cum obvius nobis fiat in occursu. Saepe ad hanc rationem in mentem revocatum est exordium Litterarum Encyclicarum Summi Pontificis Benedicti XVI, Deus Caritas est, quae incipiunt: "Ad initium, cum quis christianus fit, nulla est ethica voluntas neque magna quaedam opinio verumtamen congressio datur cum eventu quodam, cum Persona quae novum vitae finem imponit eodemque tempore certam progressionem" (DCE 1). Propter idipsum intellegimus, cur divinum Verbum fiat persona nos semet offerens in occursu, ut provocet nostram libertatem rationemque nostram moveat. Illud hospitio recipi potest vere tunc tantum, cum in fide recipitur: gratia est occursus, cuius beneficio ratiocinium nostrum cietur, ut dilatet mensuram suam et capiat novitatem revelationis; nos compellat ut responsum libertatis edamus, sequelae, in quam invitamur, adhaerentes. Quid consequitur ex eo, quod saepe nomine divini Verbi non nisi sola scriptura sacra intellegatur? Quas praecautiones in re pastorali exigit hoc? Quomodo potest actio pastoralis Ecclesiae promovere characterem historicum et exsistentialem, qui proprie pertinet ad occursum cum Christo, Dei Verbo carne facto? Occursus cum Christo, Dei Verbo carne facto, exigit operam rationis libertatisque. Quid inde consequitur in actione pastorali, cum integra persona humana sit convolvenda cum facultatibus cognitionis et deliberationis, quibus pollet? 19. De interpretatione media inter Sacram Scripturam et vitam credentis in Ecclesia Illud quoque iteratis verbis confirmatum est: si naturae divini Verbi historicae et exsistentiali instamus, non ob id imminui momentum sacrarum Scripturarum. Quinimmo, Sacrae Scripturae mutae manent vel adeo ad arbitrium interpretationis compelluntur, quoties homo non patefit Deo qui velut in occursu sibi obvius in vita fiat. In hanc partem, probe commemoratum est documentum editum a Pontificia Commissione Biblica de sacrae scripturae interpretatione, cum docet: "Recta interpretatio ab Ecclesia effecta necessaria est iam in primo occursu cum Verbo Dei habendo" (n.70). Tam in qualitatem vitae ecclesialis quam in studia biblica consectaria huius adfirmationis redundant. Occurus, cum fiat per Ecclesiam et testes fidei genuinos, in homine effingit adfinitatem exsistentiae idoneam, quae in apertum deferat, quantum profunda vitae scripturae testimonium attingere valeat. Ita sacra scriptura se exhibet esse velut testimonium scriptum, normativum, inspiratum eius eventus originarii, cuius participes hodie efficimur in vita Ecclesiae: nam "simultas temporum Christi cum homine cuiusvis aetatis fit in ipsius corpore quod est Ecclesia" (VS 25; cf. FR 11). Profundior fieri debet qualitas testimonialis, quae inhaeret relationi inter vitam Ecclesiae et Sacram Scripturam, in ingenti vivae Traditionis fluxu: nam, ut dixerunt, "testimonium hominum, qui sunt participes eventus Christi atque testimonium scripti Verbi, alterum alterum invicem appellant". Profunda ratio testimonialis connectit inter se sacrum textum (verbum testimoniis traditum) et occursum atque testimonium christianum; quod quidem plenum est consectariis pastoralibus. Permamentia in genuina experientia ecclesiali facultatem dat instituendi rectam interpretationem textus biblici in lectione revera credente. Viam autem non spernendam interpretatio reperire potest in necessitudine intecedente inter Verbum Dei, quatenus est norma normans, et vitam Ecclesiae, quatenus sola est idonea, quae sensum et veritatem sacri textus et intellegat et temporis decursu profundiorem efficiat. Ita processus hermeneuticus intellegitur utpote qui radices immittat in viva Ecclesiae traditione, quam Spiritus deducit in omnem veritatem. Idem Spiritus, qui auctores sacros inspiraverat, hodie animat Ecclesiam; in eodem igitur Spiritu scriptura legi debet (cf. DV 8). Verbum Dei testimonio ornatum et occursus cum Christo hodie in Ecclesia habendus, testium ope, aptos faciunt homines, qui "characteres inconfusibiles" maximque peculiares personae Christi germanos detegant eosque percipiant non tamquam rem praeteriti temporis, verum enimvero talem, quae pertingat homines in praesenti vita Ecclesiae, in ipsa compage sacramentali et in vivaci alacritate, qua semper actio Spiritus animat Christi corpus dona et charismata donando: "Ecclesia, in sua doctrina, vita et cultu, perpetuat, cunctisque generationibus transmittit omne quod ipsa est, omne quod credit" (DV 8). Quid secum fert in actione pastorali detectio circularitatis inter Verbum Dei, scriptum et traditum, atque Ecclesiae vitam subsistentis, cum Ecclesia intellegatur esse locus genuinus, ubi experientia fiat auditionis et lectionis scripturae sacrae in fide? Quomodo obvii fiamus quaestioni, quae oritur de exegesi et hermeneutica scripturae sacrae in fide Ecclesiae, ut inde maior fiat experientia ecclesialis et intellegentia scripturarum spiritualis? 20. De Verbo Dei in provocationibus, quibus nostra aetate, lacessitur Verbum Dei, quemadmodum nonnulli Patres confirmaverunt, etiamnunc est pro homine significativa atque illectiva. Salutare est Verbum, quod praesens fit in hominum historia et, revelatum ad nostram salutem, profundo sensu pollet. Pastorum est in cunctis ordinibus Ecclesiae, ut obvii fiant culturae nostrae aetatis, quae cum plerumque abnuat, imminuat, censura deleat vim revelationis salutarem et desiderium salvationis, interea recurvatur in se suaque hominis experientia, quam obnoxiam devincit rationi relativae. Prae aberrationibus, quibus labitur homo huius temporis, testimonium perhibens de ruina humanitatis, quae vivat tamquam Deus non daretur, Verbum nos compellit, ut intellegamus vim Evangelii sanandi vulnera hominis, qui saepissime, cum se sibi vindicaverit ex divina gratia, ianuas sibi reseravit novae servitutis. Ideo in porrigendo Dei Verbo, non debemus deesse officio adiuvandi homines, ut detegant prominentiam et pertinentiam, quibus revelatio in anthropologia pollet.Ipsi fideles, idipsum detegentes, praestantius momentum tribuent divino Verbo in vita sua praesenti. Quibus viis possumus adiuvare fideles, ut experiundo probent vim, quam divinum Verbum habet, ut vitam nostram mutet; ut ipsi quaesitis humani cordis respondeant? Quid sibi vult in re pastorali, officium acceptandi provocationes culturarum, quae evangelii salutis chritianorum virtutem obtundere contendunt? Quomodo possumus opitulari fidelibus, ut videant, Verbum Dei obvium venire hominibus, ut vulnera eorum sanet?
5. DE UNITATE, PRIMATU ET RATIONE CIRCULARI 21. De divini Verbi unitate ac primatu Patres in orationibus vestigia classica presserunt in delineandis terminis praecipuis quibus relatio inter verbum Dei et Ecclesiam continetur. Intium sumendo e Constitutione Dei Verbum cap. 2, saepius disputatum est de necessitudine inter Sacram Scripturam, Traditionem, Magisterium intercedente. Altissima illa summa de Scriptura, Traditione, Magisterioque, qualis in Constitutione Dei Verbum compaginatur, eget, non est enim infitiandum, profundiore studio ut apud theologos, ita in vita communitatum christianarum. Aliqui oratores observaverunt, his decennis maiore attentionis studio textum biblicum investigatum esse; alii vero aleam quoque et periculum in apertum detulerunt, ne viva Ecclesiae traditio in secundas partes detrudatur. Si enim magisterium Ecclesiae nequit in eodem loco atque Scriptura et Traditio poni, tamen non desinit esse elementum necessarium pro recta divini Verbi interpretatione, a qua discindi non potest. Ceteroquin, ut admonuerunt, non Biblia Ecclesiam faciunt, cum potius Biblia supponant Ecclesiam, ex qua dependeat genuina ispsorum interpretatio. Biblia fiunt Sacra Scriptura in Ecclesia, cui fidem et venerationem praestare debet, verus interpres. 22. De Scripturae, Traditionis, Magisteriique unitate In hac parte commemorare debemus, secundum septem primos Constitutionis Dei Verbum numeros, adesse primatum divinae Revelationis eiusque transmissionis "in praedicatione orali, exemplis et institutionibus (quibus Apostoli) tradiderunt quae sive ex ore, conversatione et operibus Christi acceperant, sive a Spiritu Sancto suggerente didicerant"(DV 7). Id quoque saepe confirmatum est: unicum revelationis depositum Ecclesiae concreditum esse, quae in ministerio vivo successorum Apostolorum, illud non modo tradit, verum etiam interpretatur "Authentice...docens nonnisi quod traditum est" (DV 10). Ideo Verbum Dei "vivit in unitate invincibili, quae dispari ratione nos sinit videre Traditionem, Scripturam sacram, Magisterium, unius vice fontis unde hauriamus veritatem revelationis omni tempore in historia Ecclesiae". Loco principiorum in Scriptura cum Christo legenda adhibendorum proposita sunt: Spiritus Sanctus, apostolica traditio, communio cum Corpore Ecclesiae, confessio fidei Ecclesiae (analogia fidei), cohaerentia Scripturae universae (analogia Scripturae). In operando autem mentio fit insuper etiam liturgiae, sanctorum testium, studii in fide peragendi, exgesis canonicae, contextus, promovendae unitatis, interioris dispositionis (docilitate, oratione, humilitate insignitae). 23. Quid Spiritus sanctus operetur in Scripturae Traditionis Magisterii triplici conexione Propterea, dum agnoscitur primatus, qui sine controversia divino Verbo convenit, insuperabilis tamen circulus confirmari debet, qui scripturam, traditionem, magisterium percurrens, ita efficit, ut Ecclesia veritatem salutarem in Christo revelatam perinde asservet et profundiorem reddat.Ita non extrinsecus videntur inter se conecti Dei Verbum et Magisterium, cum potius eadem ratione implicentur, qua Spiritus Sanctus in historia salutis agit. Divinus enim Spiritus tunc maxime operatur, cum Verbum aeternum Dei fit caro in ventre Beatae Virginis Mariae; divinus Spiritus spondet et repromittit, ut Traditio decursu historiae vivat; Spiritus Sanctus, quem Christus resurgens donat discipulis post resurrectionem, efficit, ut in Iesu Nazareno Unigenitum agnoscamus Patris. Magisterium denique Ecclesiae, eiusdem Spiritus virtute favente, intellectionem salutaris veritatis in saecula tuetur et praestat. Hic oportet profundiorem sensum efficiamus huius rationis circularis, praesertim ut vitemus, ne in studiis atque in vita Ecclesiae hic nexus elementorum percipiatur tamquam extrinsecus adiectus et iuxtapositus. Mutua illa pertinentia, qua Scriptura, Traditio, Magisterium inter se nexu devinciuntur, consdicio significatur necessaria, ut Ecclesia potest tempore profundius descendere et crescere in alta divinae revelationis intellectione.
6. DE EUCHARISTIA, HOMILIA, COMMUNITATE 24. De Scriptura et Eucharistia Respectum quoque Scripturae Sacrae ad Eucharistiam saepe in aula Patres tetigerunt. Iam prius adumbravimus, quis locus primigenius sacris conveniret scripturis, ut spatio idoneo ad Deum conveniendum, qui semetipsum in Christo donaret. Huius autem spatii imago praecipua in Eucharisti celebranda delineatur. Tamen secum ipsa Synodus deliberat, quonam pacto magis provehat in fidelibus huius relationis perceptionem conexam et copulatam. Scriptura sane vim praesentem et spiritualem virtutem possidet maxime in sancto sacrificio. Haec summa efficacia tunc autem expletur, cum Verbum auditur, intellegitur, amatur, interiore homine captatur ; quod quidem exigit, ut homo ea familiaritate uti valeat, quae solum crescit divinum Verbum constanter legendo. In hoc prospectu omitti nequit relatio Scripturae Eucharistiaeque necessaria. Amorem enim Dei Biblia evolvunt per diuturnum amorem, quo Ille suum populum dilexit, cuius vertex in supremo Iesu amore assurgit et completur. Ideo fit, ut Eucharistia adiuti, facilius intellegamus Biblia, sicut Bibliis Eucharistiam complectimur. Lenissime in aula aliqui Patres commemoraverunt conversionis iter, quod in ipsa Eucharistia agnovit illum Verbi Deum. Ex unitate inter Verbi Deum atque mysterium Eucharistiae profecti, in difficultatem inducimur discutiendam, quae, saepius in disputatione observata, oritur e quadam velut iuxtapositione partium Missae sacrificii, liturgiae Verbi ac liturgiae Eucharisticae, iuxtapositione, quam Adhortatio Sacramentum Caritatis (n. 44-45) iam agitaverat. Earum relationi media interseritur actio Spiritus Sancti, qui in utraque parte, ut in Verbo ita in oblatione eucharistica, operatur. Pater quidam ad hoc locutus est de dimensione epicletica perinde ad Verbum atque ad Eucharistiam pertinente. Eodem vero Spiritu progreditur unitas intima et mutua colligatio qua Verbum et eucharisticum Sacramentum inter se devinciuntur. Quomodo possumus actione liturgica pastorali profunda et adaequata subsidium offerre, ut fideles commodius percipiant intimam unitatem celebrationis et internam relationem quae inter Scripturam ac sacramentum eucharisticum intercurrit? 25. De Dimensione Verbi sacramentali Pariter circa respectum divini Verbi ad Eucharistiam, aliqui oratores in aula in apertum detulerunt suadenter opus esse, ut de charactere quodam sacramentali divini Verbi et sacrae Scripturae verba faciamus. Ex analogia specierum divini sacrificii, etiam scriptura ac vox divinum Verbum proclamans, "signa" sunt divini mysterii tramites. Non enim ex materie signi, verum in Spiritu, qui solus in fide operatur, Mysterium apprehendere possumus Ut species eucharisticae communicant sub "velamine" signi, ita et aeternum Dei Verbum se communicat in verbis humanis angustis finibus redimitis. Ita et Eucharistia et Sacra Scriptura locum habent in obtutu divinae Revelationis sacramentali (FR 13), quem sola fides et agnoscere et accipere et vivere valet. 26. De Verbo eiusque ratione eschatologica Ratio Verbi sacramentalis adicitur rationi eschatologicae quae elucet in unitate divini Verbi in celebratione et eucharistico mysterio proclamati. Evangelii proclamatio in Eucharistia, Spiritus Sancti virtute, Christum resurgentem communicat et gloriam Dei conspicuam efficit, ut momentum revelationis novissimum exstet, ubi Verbum Dei definitivum proclamatur. Episcopi, presbyteri, diaconi evangelium in liturgia proclamantium, est ut conscii fiant, quantum sit onus sibi pro suo munere commissum. Evangelii enim proclamatio deservire debet ut ii, qui celebrationi intersint, Dei Filium Iesum manifestum accipiant loco verticis historiae eum intellegentes. Celebratio enim Eucharistica per se anticipat divinam gloriam in novissimis manifestandam, sicut in Adhortatione Sacramentum Caritatis (n. 30-31) scriptum legimus. Itemque divinum Verbum ibi proclamatum indolis eschatologicae participat. Verbi sacramentique unitas tanta est, ut in vita fidelium omitti nequeat. Quod quidem angorem acuit quoties consideramus alicubi propter vel sacerdotum paucitatem vel persecutiones saevas communitati christianorum nonnisi per intervalla Eucharisticam celebrationem offerri posse. In hac parte aliqui Patres in apertum detulerunt, quanti sit Verbi celebratio in communitate ecclesiali numquam neglegenda. Propter Verbi celebrationem nonnullae communitates ecclesiales, quamvis Eucharistia destitutae fidem in mysterium Christi celebrant aluntque suo testimonio. Verbi celebratio absque sacerdote locus est privilegiarius, ubi Christo occurramus. Sacramentum Caritatis in n. 75 ad eiusmodi celebrationes invitat, virtute enim Spiritus Sancti operante, divinum Verbum proclamatum et celebratum fructus edit in cordibus et in vita accipientium. Pariter in Verbi et Eucharistiae necessitudine nonnulli Patres momentum Homiliae in Sancta Missa de Verbo proclamato habendae extulerunt; quodquidem dignum est, quod altius investigetur quo evidentiores praescriptiones fiant. Homilia enim locum obtinet insignem et necessarium, cum inter onera sit maxima ab episcopo, presbytero, diacono pro suis gradibus fidelibus praestanda, quorum magna pars divinum Verbum nonnisi die dominico audire potest. Aliqui Patres suaserunt, ut Homilia praeparetur in studio, oratione et meditatione, ut tribus quaesitis responsum detur: quid lectiones proclamatae dicant; quid mihi ipsi dicant; quid equidem pastoris vice fidelibus enuntiare debeam, ratione habita adiunctorum, quibus communitatis vita degatur. In hac parte aliqui oratores renovationem a Concilio peractam memoratam voluerunt cum adhortatio inde provenisset ad homilias maxime in enarratione et Sacrae Scripturae applicatione definitas habendas. Necessitas etiam memorata est, ut predicationis genus nimis moribus insistens, praedicationi cedat magis kerygmaticae, quam vocant. Nam predicatio solis moribus contenta fidem salutarem non gignit, cum necesse sit kerygma nuntiare in contione missionali, quae magis fidei evocandae deserviat. Quid Synodus in hac parte praecipere potest? Potestne prodesse Directorium homileticum generale si forte apparandum, quod subveniat paredicatoribus in arte praedicandi? 29. De arte velut specie praedicationis analogica Ut aliqui sodales memoraverunt, divini Verbi proclamatio quodammodo amplificatur non solis homiliis, verunt etiam ceteris communicationis formis magis puchro et artificio devinctis. Id praesertim de liturgia byzantina disserentes oratores proposuerunt, suum testimonium afferentes; ibi enim divini Verbi communicatio per hymnos et imagines potissimum fit. Propter idipsum momentum sacrorum modulaminum in liturgia consideratum est, dummodo sint apta, decora,a textibus Sacrae Scripturae manifeste deducta. Itemque Verbum Dei necessariam communicationem invenit in imaginibus, ut iconae sunt. Eiusmodi artis expressiones non merae sunt illustrationes textus biblici, sed velut fenestra in caelum aperta, per quam mutuum Dei hominisque colloquium conseritur. Quomodo possumus provehere artem, variis expressionibus semper magis in divinum Verbum radices immittentem, ne mera Biblia pauperum evadat, verum altior indagatio, speculum genuinum fidei et colloqui cum Deo fiat, qui semetipsum nobis in Filio donat? 30. De Verbo Dei, celebratione atque communitate In liturgia celebranda, in divino Verbo proclamando, fideles vocantur, qui se detegant esse vivam communitatem, Verbo et vitae Pane enutritam. Spiritus Sanctus efficit, ut inter Scripturam et communitatem concinnitudo et consensus oriatur. Observanda erit sane intima necessitas, qua ducta communitas Dei Verbo admovetur, sed eodem tempore regenda erit suis finibus libertas illa sua sponte vagans, quae experimenta privata extollit et immodicum mirabilium desiderium provehit. Genuina Verbi et Panis vitalis celebratio impedit, quominus communitas christianorum in semetipsm recidat. Ut vero fines angustos excedamus privatae experientiae, oportet patefiamus mysterio in eo nos attrahi sinentes, ut intimas lectiones devitemus, quae peculiares exsistunt in sectis nimis fundamentorum studiosis. Spiritu igitur Sancto vivificante, communitates Verbi ancillae fiunt, quibus onus est paresertim commissum, ut mundo circum se divinum Sermonem offerant. In hac parte nonnullae interventiones in aula institerunt extensioni communitariae servandae, quo aptius Verbum audiatur et participetur; ibi enim singuli facilius convolvuntur mysterio in Sacra Scriptura tradito. Huius rationis exemplar invenimus optimum in eucharistica liturgia, ideoque nonnulli suaserunt, ut parvae communitates aedificentur auditui et participationi biblicae potissimum deditae. Hae communitates ipsis familiis constare possunt vel intra fines paroeciae vel in variis experientiis in motibus ecclesialibus novisque coetibus orientibus. Loci sunt autem peculiares, in quibus experiundo quis vivat Verbum, quod illud sibi proponit, ut in nobis et inter nos fraternum amorem accrescat.
7. DE EXEGESI, THEOLOGIA DIVINAQUE LECTIONE "Ideoque Sacrae Paginae studium sit veluti anima Sacrae Theologiae" (DV, 24). Ad hoc propositum Patres in aula nonnullas dubitationes ciere dignas altiore indagatione. His enim decennis Bibliorum studium ingenter progressum est; mentionem in aula Patres fecerunt de institutis biblicis ab ordinibus religiosis excitatis, neque nomina desunt peritorum, qui non absque discidiis inter fidem scientiae et fidem Ecclesiae magisterio servandam medii vixerunt. Benedictus XVI Pontifex Maximus in celebratione quinquagesimi anniversarii ab obitu Pii XII Papae, confirmavit insigne fuisse documentum Divino Afflante Spiritu, quod, cum primum in investigationem biblicam apportavisset notitiam rationum tunc temporis in textibus enodandis adhibitarum, viam aperuit, quam postea Concilium Vaticanum II amplius elaboravit et renovavit. Nihilo tamen secius haud raro in interventionibus inter disceptationem discidia orta sunt inter exegesin biblicam et theologiam, in quibus elucere vidimus difficultatem percipiendi nexum illum, quo sensus historicus litteralis et sensus spiritualis plenus Scripturae inter se conectuntur. Eo usque perventum est, ut aliqui de divortio de facto inter exegesin, theologiam biblicam atque theologiam dogmaticam verba fecerint. Non dissimils dissensio invenitur aliquando etiam in relatione inter exegesin et Eccleasiae magisterium intercedente. Ilud tamen numquamest oblivioni dandum -ut admonuerunt nonnulli-, sensum Scripturarum esse propter ipsam naturam theologicum. Confirmatur sane hoc tempore necessitas enodandi sensum Scripturarum secundum sensum Ecclesiae, ita ut interpretatio Verbi in Bibliis scripti in viva Traditione fiat, Patrum hereditate provehenda. Ceteroquin, dubium non est, quin Spiritus Dei nos inducat, ut meditemur de viis semtisque novis, quas divinum Verbum percurre contendit in hominibus nostrae aetatis, ut exspectationes atque provocationes recipiat, quas Verbo homines qui nunc sunt opponunt. Unde nova opera impendenda oritur. Studium igitur est ordinandum necessario secundum mentem Magisterii et quod pertinet ad cognitionem et usum rationis viaeque scientiarum propriae, et quod attinet ad interpretationis processum, cuius exitus pervenire debet in plenitudinem sensus spiritualis sacro textui inhaerentis. Vincendum est igitur discrimen, quo investigatio exegetica et elaboratio theologica inter se separantur, ut mutua acquiratur cooperatio: adhibeat theologus elementa biblica data absque cavillatione; nolit tamen exegeta investigationem suam sola littera circumscribere, sed operam det potius in theologia inspirati textus agnoscenda et communicanda. A theologo id maxime expetitur, ut sibi onus suscipiat evolvendi theologiam Scripturae Sacrae, qua favente, lecturi facilius intellegant et provehant veritatem biblicam in fidei vita et in colloquio inter culturas fovendo, in recogitando de inclinatione modernae anthropologiae, de dubitationibus moralibus, de rationis fideique nexu, de dialogo inter religiones instituendo...Praeterea id quoque communitas a peritis exspectat, ut instrumenta idonea sibi suppeditentur, quibus opitulantibus, ministri divini Verbi populo Dei valeant Scripturarum alimoniam praebere. In hunc finem, vota facimus, ut dialogus impensus inter exegetas, theologos, pastores instituatur. Propterea necesse est hodie Scripturam Sacram in fide legi, ut uno credentis conspectu omnes textus questiones comprehendantur. Opus est non modo ut praetereamus litteram, verum etiam ut aspiciamus textum esse signum in quo Verbum revelatum ospitium quadri suum. Ideo fit, ut exegesis nequeat redigi in meram philologiam neutram in partem inclinantem. Hoc viget ut in studiis biblicis, ita et in seminariis, in quibus sacerdotes formantur, quibus panis Verbi erit pro populo frangendus. Ad hoc oportet altius in dubitationes istas descendamus. Quomodo possumus discidium vincere, quo interposito saepe viri docti separantur, cum alii in textus nodos, alii in divini Verbi sensum theologicum potius dirigantur? Quomodo possumus favere cooperationi inter exegetas et theologos? Quonam pacto possumus adiuvare peritos, ut intellegant, respectum ad Ecclesiae magisterium intus et in cute ipsius studii ad Verbum Dei pertinentis situm esse? Quod autem attinet ad relationem inter exegesin, theologiam, magisterium, aliqui patres postulaverunt, ut quaestiones specificae discuterentur, ut est inspiratio (cum suis consectariis in hermeneuticen redundantibus) et inerrantiae Sacrarum Scripturarum notio. Qui conceptus quomodo sunt hodie intellegendi? 32. De Sacra scriptura et lectione divina In lectione et studio revera credentibus sunt accensenda etiam instrumenta quae informant in accessum Bibliorum spiritualem. Instrumentum Laboris luculenter repetentes, memorabimus hic omnes interventiones, quae in aula momentum Lectionis divinae extulerunt. Pro genuina Verbi lectione "meminerint autem orationem concomitari debere Sacrae Scripturae lectionem, ut fiat colloquium inter Deum et hominem; nam ‘illum alloquimur, cum oramus; illum audimus, cum divina legimus oracula’" (DV 25).Quod quidem S. Augustinus confirmat: "Oratio tua locutio est ad Deum: quando legis, Deus tibi loquitur; quando oras, Deo loqueris". Lectio divina est lectio personalis aut communitaria alicuius loci plus minusve longi de Scriptura deprompti et accepti utpote, quod Dei Verbum sit, cuius velut prolongatio continuatur in Spiritu inter meditationem, orationem, contemplationem (cf PCB, Interpretazione della Bibbia nella Chiesa, 4C2). Haec forma orationis desiderium purificat et inclinationem producit divinae voluntati consentaneam. Benedicto XVI cordi stat, ut lectio divina diffundatur eamque ipse proponit, ut punctum decretorium fiat in fidei renovatione (cf L’Osservatore Romano, 7 aprilis 2006). Tamen lectio divina haud facilis est : eget enim apta paedagogia initiationis, ut quis intellegat, qua de re agatur et auxilium capiat, in sensu variis gradibus elucidando et fideliter sapienterque applicando ratione creativa.
III. DE VERBO DEI, MISSIONE AC DIALOGO Transeamus nunc ad tertiam partem, de Verbo Dei, Missione ac Dialogo dicturi. Sodalis unus dixit : «sacra Synodus de Verbo agenda est Synodus missioni impertita». Alter autem suggessit, ut nomen tertiae partis sic immutaretur : «Verbum Dei EST missio Ecclesiae», pro inscriptione quae nunc sonat: «Verbum Dei IN Missione Ecclesiae». haud raro in aula sodales asseruerunt Verbum Dei esse «animam totius actionis pastoralis», id loco destinati consequendi sibi proponentes. In interventione libera aliquis nostrum locutus est de Verbo tamquam «anima humanizationis». His declaratur plena missionis amplitudo : ad intra, sane, sed etiam et praesertim ad extra, in dialogo efficaci cum hominibus cunctis (cf. Mt 28, 19-20). Rem evolvam tribus punctis, triplici divisione vicissim dispertitis. Imprimis agam de rebus ipsis, quae sunt : testimonium, kerygma, catechesis.
8. TESTIMONIUM, KERYGMA, CATECHESIS Patres dilucide aspexerunt caput quaestionis in interpretatione textus biblici esse experientiam de Christo in Ecclesiae traditione praesente. Qui cum obvius fiat, vim donat amandi, cuius origo in fide est sita. Quod quidem non solis peritis aut Antistitibus praeservatur. Plus quam studia, pauperum et sanctorum testimonia nos patefaciunt in Verbi pulchritudinem et vim. Eos nolimus nimiis cautionibus impedire, quominus fiant ‘Verbi amatores’. In lumine collocatae sunt etiam familia et communitas, tamquam loci, ubi testimonium quis possit ipsa vita experiri. Verbum Dei a communi audiendum virtutem habet, ut exsuscitet novam Ecclesiae generationem. Verbum biblicum debet incorporari in testibus credibilibus : homines qui nunc sunt praesertim movet testimonium ab hominibus datum, quorum vitas occursus personalis Christi revera converterit. Saepe in Synodo audivimus, proc3amationem divini Verbi esse conveniendam velut in foco suo naturali; quod est kerygma. Id autem haud raro alienum ab hominibus nostrae aetatis factum est. Kerygma, clavis simile, Scripturis virtutem adicit, ut missionem expleant suam. Ita vitabimus triplicem aleam: ne deferamur in nimium morum studium, ne attrahamur in mysticismum (praesertim excessum privatarum revelationum spectantes), ne concludamur in exegesi multiplicibus scientiarum litterarumque rationibus contenta, colluvie dubitationum et coniecturarum obruta, quae difficilius plerumque actu adhiberi potest. His insuper, propter kerygma valemus sensum integrum tribuere Veteri Testamento, quoniam Christus "mortuus est, secundum Scripturas", et resurrexit "secundum Scripturas" (1 Co 15,3-4; cf. Io 5,39). Clavis catechesis est in Scripturarum intepretatione christiana: inde tantum accipit compagem theologicam et anthropologicam, quibus ad unitatem redigatur. Aliquis dixit: "consilium catecheticum quod a Bibliis non proficiscatur, in Biblia minus ducat, respuendum est". Biblia non sunt merum instrumentum doctrinae aut fulcimen rerum tradendarum, verum sunt totius catechesis fons genuinus. Iam non dicimus, uti Verbo Dei, sed servire Verbo Dei, ut decet discipulos. Patres admodum institerunt necessitati evolvendi auditionis habitum: audiamus Verbum Dei, audiamus Christum, audiamus pauperes. Via demum privilegiaria itinerarium Emmaus versus secuta est: ad hunc locum complures sese rettulerunt. Paedagogia inde oritur quadripertita: auditio vitae, diuturna maturatio in lumine Scripturarum, fractio panis, testimonium communitati credentium participandum. (Lc 24, 13-32). Dolenter denotavimus exiguum momentum pueris concessum, quamvis ipsi sint blandissime appellati "causa nostrae Ecclesiae genetica", sed etiam "pauperum pauperrimi". Alii contra habitum Iesu in acceptionem proclivis illustraverunt. Complures sodales utilitatem observaverunt addiscendi memoriter locos biblicos insignes, puerili captui aptatos. Pro adultis in optatis est, ut parochi offerant sessiones formationis permanentis et gradualis super Verbo, intra terminos experientiae communitatum ecclesialium aut coetuum meditationis. Status de experientiis novis delineatus est: de "Bibliodramate", de theatro, de variis artificiis, quae ratione obliqua et symbolica non mentem tantum, sed corpus tangunt integramque personam. Ibi quoque provehendus est usus addiscendi memoriter locos Scripturae. Experientia commovente Ecclesiarum silentium (ut ita dicamus), quas vetitum, ne libri imprimerentur, minime delevit, docemur posse, memoriae beneficio, traditionem vivam et diuturnam oretenus sustineri. Ad culturam biblicam fidelium prolatandam, aliqui suggesserunt, ut kalendariorum usus foveatur, in quibus singuli die sua citatione ornati explicationem et applicationem loci biblici proponant. Synodus benigne accipit testimonia a catechistis perhibita, qui, maxime in Africa, praefecti communitatibus ruralibus, praestiterunt, ut Ecclesia diffunderetur et dilataretur. Aeque divino Verbo atque moribus institutisque suarum Gentium enutriti, pulchre norunt compellare spiritus hominum etiamnunc obsignatos consuetudinibus Evangelio adversantibus, ut sunt ultio et feticismus (si barbarae voci venia est). Synodus excusse sperat, fore ut levis catechistarum compages omni nisu retineatur et, si opus est, melior efficiatur, quamvis, cum complures homines iam de vicis in urbes migrent, id difficiliorem faciat delectum iuniorum, qui in seniorum vices substituantur. Idem valet de Delegatis Verbi similibusque insitutis, quorum ope in America Latina semen genuinarum communitatum ecclesialium seritur, quae evolutionis socialis et vocationum in sacrum ordinem fermentum sunt non subrogabile.
9. DE DIALOGO, CULTURA ET OPERA IMPENDENDA Secundum caput de missione summa offerre vult de sensu divini Verbi prolatati, in diversitatem maxime attendendo. In Scripturis Ecclesia offert mundo velut grammaticam, ut Dei verba diversimode expressa discernamus, nempe in rerum natura, in culturis, in rebu gestis. Ideo fit, ut cardo Ecclesiae non in ipsa vertatut, cum eadem sibi potius missionem commissam esse credat omnes homines attingentem.hinc oriuntur tria verba clavium similia: dialogus, cultura, opera impendenda. Evangelium, dicunt optimo iure, nihil humanae libertati adimit, aut respectui culturis praestando, aut cuivis boni speciei in religionibus collocatae. Quod pertinet ad dialogum, caput rerum est, ut nosmetipsos interlocutores esse consideremus, ut propositiones absque voluntatis impositione fiant. Christifidelis pariter loqui et audire, donare et accipere paratus esse debet. Quinque capita servata voluimus, quibus sane non tota absolvitur quaestio: Dei Verbum in colligatione cum oecumenismo, dialogum inter christianos et Iudaeos institutum, dialogum cum ceteris religionibus, differentes culturas, operam in hominum societate navandam. 36. Verbum Dei est colligatio oecumenica Synodus agnoscit merita traditionis protestanticae, quae amplissime contulit experientiae biblicae evolvendae. Nam a Reformationis pertinaci voluntate faciliorem accessum in Scripturam reddendi sua bona omnes confessiones christianae carpere potuerunt; quod quidem deserviat saltem memoriae praeteriti temporis sanandae. Tamen, neglectis quibusdam fructibus fraterni amoris editis a conventibus et dialogis oecumenicis, nunc temporis persentimus quamdam aegrimoniam, ob quam compellamur in conversionem profundiorem agendam pro oecumenismo spirituali. Synodus diligenter advertit de Divini Verbi ratione sacramentali. Scripturas simul audientes in antecessu introducimur in unitatem, imperfectam forte sed veram. Sine dubitatione radices divisionum inter christianos in discidia super textibus biblicis immittuntur; tamen Biblia tamquam campum se offerunt idoneum ut separationis scandalum superemus. Quod quidem maxime consequemur lectionem divinam simul exercentes et spiritualitatem Mariae imitantes. Aliqui sodales locuti sunt de difficili captu fidelium prae exclusione christianorum qui, cum ceteris confessionibus sint addicti, a mensa Eucharistica arcentur. Id quidem melius erit enodandum in fundamento theologico ut eodem tempore potestas Divini Verbi unificativa in lumine collocetur. Ipsa theologia inde fructus carpet copiosos, saepius hos conceptus, e simultatibus fortasse natos, muniens ac renovans Dei Verbo uni et unificanti adhaerens. Synodus omnes nisus consalutat, qui fiunt ut instrumenta Bibliis in sermones convertendis et diffundendis apta in commune collocentur utque celebrationes interconfessionales instituantur. In omnibus continentibus diligenter observatum est de violentia et periculis fundamentalismi, quem vocant, et de sectis pessime grassantibus. Optima viarum in dialogum habendum Scripturae interpretatio esse videtur. 37. De Verbo Dei ut fonte unde dialogus christianorum cum Iudaeis scatet Dialogus christianorum cum Iudaeis, fratribus nostris maioribus, intima Ecclesiae tangit et ipsum fidei mysterium. Iesus cum duodecim apostolis Iudaeus natione fuit. Terra Sancta est prima Ecclesiae scaturigo. Ideo relatio christianorum cum Iudaeis omnes christifideles movet neque solum dialogi peritos compellat. Hinc oriuntur mores tangibiles: ut de Iudaeis semper tempore praesenti loquamur; ut populum iudaeorum superstitem fuisse rem ordinis spiritualis credamus; ut momentum iudaicae pietatis universale accipiamus; ut theologiam substitutionis devitemus; ut in Vetere Testamento more christianorum legendo locum concedamus iudaeorum interpretationi; ut participes fiamus expectationis novissimorum apud iudaeos florentis. Propter sanguinem effusum et dolorem provocatum ob res publicas regendas et persuasiones tutandas, sunt christiani qui difficulter Testamentum Vetus legnat, adeo usque ut illud reiciant; ut hanc difficultatem solvamus, interpretationem catholicam communem, concretam et definitam instituere adlaborandum erit. 38. De Verbo Dei in dialogo inter religiones Transeamus nunc ad dialogum inter religiones, cuius fundamenta in textibus conditorum apertissimis inveniuntur; in his sunt meditationes, disputationes, discussiones. Omnibus grandibus religionibus elementum commune inest: observantiam dicimus Librorum Sacrorum. Inde proficiscentes examen conscientiae agere possumus, quo pacto Bibliis utamur, quaerentes. Oportet Biblia cognita faciamus fidelibus ceterarum religionum eos apte docentes rationem nostrae interpretationis, ne locum concedamus, iis, qui opinantur christianam pietatem "religionibus Libri" accensendam esse; cum contra nobis Biblia sint imprimis liber, in quo Hominem certum quendam convenimus. Distinctius vero dicemus, adesse quidem elementa communia et insignia, quae proficuo dialogo cum Muslimis habendo faveant; eorum enim religio in Bibliis quodammodo radices insitas habet: inde enim proveniunt refragatio mentis saecularis liberalisque, humanae vitae defensio, confirmatio momenti religionis in hominum societate idonee agnoscendi. Plus umquam hodie cum illis est dialogus habendus, ut simul pro hominibus omnibus promoveamus iustitiam socialem, bonus mores provehamus, pacem libertatemque tutemur. Tamen asperitates oriuntur prudentia et verbis aptis egentes in dialogo sincero ac vero, fallacias depellentes vitandae. Aliqui sodales suaserunt ut "Forum de Verbo Dei" fiat, ut christiani et muslimi simul convenientes una disputent et meditentur. Ceteroquin propter insignia elementa communia etiam cum religionibus Asiae centralis et orientalis dialogum proficuum instituere possumus; inter plurima observatum volumus sacri numinis sensum acutissimum virtutem religioni in mundo saeculo plane favente tributam, meditationis consuetudinem. In dialogo inter religiones habendo, mutua observantia est regula aurea, cum proselytismus sit omnino proscribendus. Sint licet disputationes doctrinales arduae et nodosae, tamen cooperatio in caritate certe confoveri licet. 39. Verbum Dei culturas attingit Ecclesia non tantum veritates suas suosque valores diffundit, culturas ab interno renovans, sed ab ipsis positiva elementa trahit quae in ipsis adsunt. Plures Patres synodales de inculturatione disseruerunt et unus eorum christologicam rationem inculturationis illustravit. Cum caro factum est, secundum divini amoris propositum, Verbum aeternum in culturam quamdam intravit. Pariter culturam propriam assumit, tentationi obnoxium, peccati influxum subit. Attamen eodem tempore culturam penetrat et ipsam transformat, eventus paschalis virtute, refellens quod a sua imagine difforme est. Revelat inculturationem Verbi Dei non esse processum modernum neque iter facultativum. Phaenomenon ipsum apparet in primo gressu biblicorum textuum. Multi Patres synodales, praesertim ex Africa, Asia et America Latina, indicaverunt culturarum traditionalium magni pretii contributionem. Primis saeculis syriani monachi Verbum Dei diffuderunt in medias magnas regiones Asiae, Persiae et Indiarum usque ad sinenses terras. Dialogum instituerunt et inculturationem. Pro certo est illos relationem habuisse cum aliis religionibus: zoroastriana, buddhista, manichaea, taoista, confuciana, indica et islamica, pariterque cum aliquibus moderatoribus religionum tribalium in regionibus turca, hunna et mongola. Monachi linguas mutuaverunt, culturas, religiones et mores indigenarum. Recenter Synodus Africana religionem traditionalem et locorum culturas recuperavit: hoc valet, praesertim ad neophytarum exodum praecavendum, speciatim iuvenum, ad religionem traditionalem. In culturis Indiae et orientalis Asiae vigent, ab immemorabili, modi religiosae vitae qui extollunt valores uti sunt renuntiatio, austeritas, silentium, oratio, contemplatio et coelibatus; apud induistas numerantur ritus uti sunt sacrificia, processiones, cultus imaginum, ablutiones, festa; apud confucianistas familiae valores, ordinis socialis ratio, senum et progenitorum observantia, omnia haec proxima sunt nostrae valorum culturae. Quidam episcopi locuti sunt de fructibus obtentis in hermeneutica biblica enucleanda, respectu habito ad amplam culturam et historiam populorum Asiae, quae, non seclusis, methodis scientiae biblicae exegeseos, utilia afferunt ad sensum spiritualem efferendum e textibus biblicis consentaneum cum populis asiaticis. Relate ad culturas locales, speciatim in America et Oceania, rurali nota considerata, diversis rationibus ad Biblia accedunt: traditione orali, cosmogoniis, intellegentia de Deo, sensu redemptionis et crucis, vita communi. Attamen in omnibus his casibus, sicut multi notaverunt, oportet prudentes simus in elementis accipiendis, quae fidem et adorationem attingunt; diversimode discrimen incumbit syncretismi, falsae opinionis, omnia sub una nota submittendi. Verbum Dei locum essentialem pariter obtinet cum culturis modernis quarum est et debet fermentum esse. Dialogus liber habendus est cum scientia et arte. Hoc tempore novarum technicarum artium certe difficultates variae sunt: indifferentia, strepitus, omnimodae distractiones, egoismus, suipsius hominis divinus cultus, atheismus vel agnosticismus in considerandis homine, mundo universo et rebus gestis; quibus accedit, ut ipsae imagines biblicae ex communi hominum opinione delapsae evanescant. Unde oritur necessitas, ut christifideles dialogum fidei rationisque impensum confoveant, ut operam navent ubicumque in foro et in negotiis, ut testimonium verbis et actis christianorum pietati perhibeant. Ideo eluxit necessitas non iam prolatanda philosophiae studia funditus renovandi in scholis catholicis superioris gradus doctrinae impertiendae dicatis. 40. Verbum Dei ad agendum incitat Plures Patres synodales putaverunt Scripturas legendas esse in ambitu cuiusvis contextus vitae, idest relate ad diversas condiciones humanas, ita ut personas et opera convertere valeant. Cum Verbum nos regat, valemus mala condemnare quae vim et iniustitiam in nostro mundo provocant. Coniunctio maior inter studium Scripturae et studium Doctrinae Socialis Ecclesiae sustinenda elata est. Ad hoc quod attinet, argumenta sunt optio praeferentiae pro pauperibus et seclusis, promotio iustitiae, aequalitas essentialis et dignitas omnium personarum, universalis bonorum destinatio, laboris humanus et socialis sensus, sacralis vitae dignitas, relatio inter Ecclesiam et Statum, orationes christianorum in societate actionis... Se referens ad novissimam naturae ruinam episcopus quidam exclamavit: "Mundus altare nostrum est et nos nostri comitatus cum innumeris desolatis gentibus panem fregimus". Tunc, satis est nunquam acta humani sensus separare a suis biblicis rationibus.
Argumentum frequentius tractatum a Patribus synodalibus fuit necessitas Biblia vertendi in omnes linguas, non exceptis illis quae scriptione carent, ita ut Ecclesiae potiores cooperationi incitentur ut hoc opus practice fieri possit. Cum actio legendi expeditiorem modum perdiderit, necesse est maxime uti modernis communicationis mediis. Nobis sucurrit interrete, itaque accessus ad Sacram Scripturam pervulgatus est. Synodus necesse est audiat, scrutetur et sustentet proposita transmissionis et insertionis Sacrae Scripturae in has novas vias communicandi, quae Verbo Dei servire maxime possunt. Sub hoc respectu nisus omnes agendi sunt ut spatium in dies auctum inter populos divites et populos pauperes tandem impleatur. Auditus Verbi denuo incitatus fovet diversa incepta ad ingrediendas novas res in arte theatri, litteris, musica, mediis interretialibus, iconographia, et aliis quae, etiam in media celebratione, Verbum Dei sustentent participandum. Cum Scriptura sit epistola quam Deus nobis mittit, cumque tota Biblia de Christo loquantur, primum criterium servandum est de nuntii unitate, ita ut omnes partes Bibliorum suam dignitatem obtineant atque vacui timores vincantur et omissiones nuntium debilitantes vitentur. Sub hoc respectu, optari videtur recognitio ad longum tempus lectionarii, cooperantibus fortasse fratribus orientalibus. Aliqui Patres synodales congressum internationalem circa Verbum Dei suggerendum putaverunt. Ad proclamationem liturgicam Verbi plures Patres synodales suaserunt creandum proprium ministerium vel, saltem, illustrandum et augendum lectoratum in Ecclesia atque instituendas scholas de liturgica lectione apprehendenda. Praeterea aliqui optaverunt diffundendam, si casus fert, lectio continuatam totius Scripturae ita ut unitas Scripturae elucescat.
44. Scriptura divinitus inspirata «Omnis Scriptura divinitus inspirata est et utilis ad docendum, ad arguendum, ad corrigendum, ad erudiendum in iustitia, ut perfectus sit homo Dei, ad omne opus bonum instructus» (2Tm 3, 16-17). Periodus prima Synodi de Verbo Dei in vita et missione Ecclesiae omnes profunde ditavit sive propter interventionum digntitatem coram coetu synodali adunato sive propter communionem, quae inter participantes viguit. Verbum Dei se patefecit in sua spirituali virtute, quae animos et corda illuminat et adunat. Nondum possumus conclusiones definire, sed iam nunc, rerum exercitio peracto, fas est pastoralia proposita innuere, quae quoddam novum ver pro missione illucescens foveant. Omnes Patres Synodales persentiunt Evangelium in hodiernis adiunctis nuntiandum esse, dum plurimae novae occasiones in communicandis notitiis incitant ad nova quaeque audenda, ut Christus et Scripturae sanctae innotescant et amentur, ad unitatem Chistianorum fovendam et iustitiam pacemque in mundo instaurandas. Christus praesens in medio nostrum omnes nos episcopos, peritos, adiutores et auditrices commendavit ut in primis discipuli simus, qui toto corde credant et omnia quae Spiritus hodie dicit Ecclesiae auscultemus. Incepta nostra laeto animo pergamus, coniuncti cum Maria et omnibus Sanctis, illa innixi spe, quae a Sacra Scriptura, Spiritu Sancto revelante, manat.
Paradisi pontem et ianuam inveniens (S. Ephraem, Hymni de Paradiso, Hymnus V).
Quaestiones Circulis minoribus proponendae 1. Quomodo fideles nostri adiuvari possunt ut melius comprehendant Verbum Dei esse Christum, Verbum Dei Incarnatum? Quomodo profundius intellegitur ratio dialogica in Revelatione pro theologia et vita Ecclesiae? 2. Quae sunt consectaria celebrationis liturgicae prout est locus originarius et culmen Verbi Dei? 3. Quomodo educandae sunt omnes personae cuiusvis culturae ad vivum auditum Verbi Dei in Ecclesia ? 4. Quae est via monstranda ad Lectionem Divinam ? 5. Estne necesse ut Compendium quoddam exaretur ad praedicatores melius sustentandos in ministerio Verbi Dei nuntiandi? 6. Nonne ratio quaedam datur ad Lectionarium revisendum et denuo seligendas lectiones Veteris et Novi Testamenti? 7. Quo in loco et qua ratione consideratur Verbum Dei prout ministerium inspirat? 8. Quomodo intima necessitudo inter Verbum Dei et Eucharistiam melius intellegenda est? 9. Quae viae percurrendae sunt ad Biblia vertenda et diffundenda inter quam plurimas culturas, praesertim inter pauperes? 10. Quomodo relationes et cooperatio inter exegetas, theologos et pastores foveri possunt? 11. Quomodo profundius attingi possunt sensus Scripturae eiusque interpretatio, aequo respectu habito litterae, Spiritus, vivae traditionis et magisterii Ecclesiae ? 12. Quomodo considerari potest promotio facienda ab Ecclesiae Magisterio cuiusdam Congressus mundialis dicandi Verbo Dei? 13. Quomodo maior nisus fieri possunt pro unitate inter Christianos et dialogo cum Iudaeis circa Verbum Dei? 14. Qui sensus adest in opera pastorali biblice imbuenda? 15. Quae sunt argumenta a Magisterio Ecclesiae melius enucleanda (Inerrantia, pneumatologia, ratio inter Inspirationem et Scripturam et Traditionem et Magisterium)? 16. Quomodo conciliari possunt dialogus inter religiones et dogmatica veritas de Christo, prout est unicus Mediator? 17. Quomodo intellegentia Verbi Dei instituenda est aliis mediis ac textu biblico (arte, poësi, interrete, etc). 18. Quod auxilium offerre potest philosophia ad intellegentiam et explicationem Verbi Dei et Sacrae Scripturae? 19. Quaenam sunt criteria Verbi Dei interpretandi quibus genuina inculturatio nuntii evangelici sustentari potest? N.B. – Cum elenchus hic completus non sit, aliae quaestiones libere pertractari possunt.
© Copyright 2008 Secretaria Generalis Synodi Episcoporum et Libreria Editrice Vaticana
|
 |