● DISCORSO DEL SANTO PADRE

● TRADUZIONE IN LINGUA ITALIANA

Alle 12 di questa mattina, nella Sala Clementina del Palazzo Apostolico Vaticano, il Santo Padre Giovanni Paolo II riceve in Udienza i Membri del Senato Accademico dell’Università di Poznań e rivolge loro il discorso che pubblichiamo di seguito:

Szanowni Państwo,

Serdecznie dziękuję za przybycie. Witam Księdza Arcybiskupa Juliusza i Biskupa Marka. Witam szanownych Profesorów, Studentów i Pracowników Uniwersytetu. Panu Rektorowi dziękuję za życzliwe słowa, jakie skierował pod moim adresem.

Przychodzicie tutaj jako przedstawiciele całej społeczności Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, aby uhonorować mnie tytułem doktora tej szacownej Uczelni. Przyjmuję to wyróżnienie z wdzięcznością. Mimo, iż moje bezpośrednie kontakty z Uniwersytetem w Poznaniu nie były częste, zawsze jednak czułem się z nim związany. Środowisko naukowe, jakie wokół niego się stworzyło, postrzegałem jako ważne centrum kształtowania szeroko pojętej kultury naszego Narodu. Jak nie przypomnieć w tym momencie słów, jakie wypowiedział Adam Poszwiński podczas uroczystości otwarcia Uniwersytetu, w 1919 roku: «Pragniemy, aby ze szkoły tutejszej wychodzili nie tylko dzielni zawodowcy, ale obywatele o sercu i duchu narodowym, obywatele o najszczytniejszym pojęciu służby obywatelskiej, którzy na swój zawód patrzeć będą jako na służbę dla narodu». Jeżeli tak, jeżeli troska o duchowe dobro narodu jest podstawową zasadą tej Uczelni, to nie może ona nie być mi bliska.

To duchowe dobro narodu trzeba dziś widzieć w perspektywie jednoczenia się Europy. I w tym ujęciu trudno przecenić rolę Piastowskiej Wszechnicy. W 1983 roku mówiłem w Poznaniu, że to miasto odgrywało znamienną rolę w takim tworzeniu polskiej kultury, iż nabrała ona znamion nade wszystko zachodnioeuropejskich (por. 20.06.1983). W dzieło budowania pomostów pomiędzy dziedzictwem piastowskim, jagiellońskim i póniejszych epok, a duchem Europy, aktywnie i skutecznie włączała się Wasza Uczelnia od jej zamierzchłych początków związanych z postaciami biskupa Jana Lubrańskiego, a póniej biskupa Adama Konarskiego, aż do dzisiejszych czasów. Ufam, że Uniwersytet Poznański również w przyszłości będzie miejscem spotkania pomiędzy utwierdzoną w swojej tożsamości kulturą polską i szanującą ponadczasowe wartości kulturą europejską.

I jeszcze jedna myśl. Nie chciałbym, aby wymowa tego doktoratu honoris causa ograniczała się jedynie do mojej osoby. Przyjmuję go, jako znak twórczego współistnienia nauki i religii oraz owocnego współdziałania środowisk naukowych i kościelnych. Wydaje się, iż jest to znak tym bardziej wymowny, że nadanie tego tytułu postulowały wszystkie wydziały Uniwersytetu. Cieszę się, że od niedawna jest pośród nich również Wydział Teologiczny. Niech ta obecność odsłania coraz bardziej duchowy, otwarty na nieskończoność kształt nauki, a równocześnie pomoże odkrywać solidne, naukowe fundamenty wiary.

Raz jeszcze dziękuję za życzliwość. Bardzo proszę, aby przekazali Państwo moje serdeczne pozdrowienia Profesorom, Studentom i Pracownikom Uniwersytetu, którzy nie mogli tu przybyć. Wszystkich noszę w moim sercu i wspominam w modlitwie. Proszę Boga, aby obficie błogosławił Państwu i całej wspólnocie Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

[00484-09.01] [Testo originale: Polacco]

Illustri Signori e Signore,

Vi ringrazio di cuore per essere venuti. Saluto l’Arcivescovo Juliusz e il Vescovo Marek. Do il mio benvenuto agli illustri Professori, agli Studenti e al personale non docente dell’Università. Ringrazio il Signor Rettore per le benevole parole rivoltemi.

Siete venuti qui come rappresentanti dell’intera comunità dell’Università "Adam Mickiewicz" di Poznań, per onorarmi con il titolo di dottore della vostra benemerita Università. Accetto con gratitudine tale privilegio. Benché i miei contatti diretti con l’Università di Poznań non siano stati frequenti, sempre mi sentivo unito ad essa. Ritenevo infatti l’ambiente scientifico creatosi intorno ad essa un importante centro di formazione della cultura della nostra Nazione, intesa ampiamente. Come non ricordare in questo istante le parole pronunciate da Adam Poszwiński, durante la cerimonia di apertura dell’Università, nel 1919: "Il nostro desiderio è che da questa scuola escano non soltanto dei bravi professionisti, ma dei cittadini di cuore e di spirito nazionale, cittadini con altissimo senso del servizio civico, che intendano la propria professione come servizio alla nazione"! Se è così, se la sollecitudine per il bene spirituale della nazione è il principio fondamentale di questa Alma Mater, essa non può non essere a me cara.

Oggi questo bene spirituale della nazione, va visto nella prospettiva dell’unificazione dell’Europa. E anche in un’impostazione di questo genere è difficile sopravalutare il ruolo dell’Ateneo dei Piast. Nel 1983 dissi a Poznań, che questa città aveva avuto un ruolo significativo nella formazione della cultura polacca in modo da farle acquisire i contrassegni caratteristici soprattutto dell’occidente europeo (cfr. 20.06.1983). La vostra Università, sin dai suoi lontani albori unita alla figura del vescovo Jan Lubrański, e più tardi a quella del vescovo Adam Konarski, fino ai giorni nostri si è inserita attivamente ed efficacemente nell’opera di costruzione di ponti tra il patrimonio della dinastia dei Piast, di quella degli Jagelloni e delle epoche successive, e lo spirito dell’Europa. Spero che anche nel futuro l’Università di Poznań continui ad essere luogo d’incontro tra la cultura polacca consolidata nella sua identità e la cultura europea rispettosa dei valori perenni.

Un pensiero ancora. Non vorrei che il significato di questo dottorato honoris causa si limitasse solamente alla mia persona. L’accetto come segno di una coesistenza creativa di scienza e di religione e di una fruttuosa cooperazione degli ambienti scientifici e ecclesiastici. Sembra che questo sia un segno tanto più eloquente perché il conferimento di questo titolo è stato proposto da tutte le facoltà dell’Università. Mi rallegra il fatto che da poco tempo tra esse si trovi anche la Facoltà di Teologia. Che questa presenza sveli sempre più la forma spirituale della scienza, aperta all’infinito, e allo stesso tempo aiuti a scoprire i solidi, scientifici fondamenti della fede.

Ringrazio ancora una volta per la benevolenza. Chiedo di trasmettere i miei cordiali saluti ai Professori, agli Studenti e al Personale non docente dell’Università, che non sono potuti venire qui. Porto tutti nel mio cuore e ricordo tutti nella preghiera. Chiedo a Dio l’abbondanza della sua benedizione per voi qui presenti e per tutta la comunità dell’Università "Adam Mickiewicz" di Poznań.

[00484-01.01] [Testo originale: Polacco]