Pierwsza Katecheza

Rodzina, pierwsze i podstawowe miejsce do przekazywania wiary

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 11,25-30.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Odwieczny projekt zbawienia ludzkości w Chrystusie i przez Chrystusa, został objawiony i w pełni zrealizowany za pośrednictwem Słowa Wcielonego, w sposób szczególny poprzez Misterium Paschalne Jego śmierci, zmartwychwstania, wniebowstąpienia i zesłania Ducha Świętego. Tak więc w Chrystusie, objawienie tajemnicy Bożej stało się doskonałe i ostateczne, w ten sposób, że nie będzie już innego objawienia. „Od chwili, w której podarował nam swojego Syna, który jest jedynym i ostatecznym Słowem, powiedział nam wszystko, ten jedyny raz i w tym jednym Słowie” (Święty Jan od Krzyża).

2. Objawienie to zostało powierzone Kościołowi, w którym zawsze jest obecny Duch Święty, ażeby ofiarowywał, w prawdziwy i niewysłowiony sposób, Boże zbawienie wszystkim ludziom wszechczasów i kultur. Kościół nigdy nie zrezygnował – i nigdy nie zrezygnuje – z głoszenia tej tajemnicy, przede wszystkim poprzez posłannictwo Papieża i Biskupów, jako głównych osób za to odpowiedzialnych. Każdy wierzący chrześcijanin ma swój udział w tej odpowiedzialności, mocą proroczego posłannictwa, które otrzymał od Chrystusa podczas Chrztu Świętego.

3. Kiedy ta nowina zostanie przyjęta, powoduje nawrócenie i wiarę, która jest zawsze darmowym darem Boga, ale wymaga odpowiedzi i współpracy człowieka, poprzez otwarcie się na ten dar i jego przyjęcie. Normalnie wiara nie jest możliwa bez konkretnego przekazania zawartości objawienia; jedynie w wyjątkowych przypadkach, Bóg może natchnąć wiarą dorosłego człowieka, bez poprzedniego objawienia swojej tajemnicy. Normalnie w kolejności jest: konkretne wyrażenie tajemnicy Bożej, przyjęcie jej, nawrócenie się i wyznanie wiary oraz Chrzest.

4. Rodzina chrześcijańska, poprzez sakrament Małżeństwa i Chrztu rodziców i dzieci, staje się „domowym kościołem” i uczestniczy w tym posłannictwie; oraz, przez to że daje życie swoim dzieciom, staje się pierwszą i podstawową instytucją zobowiązaną do przekazywania dzieciom tajemnicy Bożego zbawienia. Dlatego też, rodzice są dla swoich dzieci, pierwszymi głosicielami wiary jaką sami wyznają. Wielcy Święci, przeważnie, narodzili się w łonie rodzin głęboko chrześcijańskich. Faktem jest, że w krajach gdzie wiara przez długi czas była prześladowana, została zachowana i przekazana dzięki posłannictwu rodziców.

5. Rodzina nie jest instytucją samowystarczalną i całkowicie autonomiczną w przekazywaniu wiary dzieciom, ale potrzebuje ścisłego kontaktu z parafią i ze szkołą do której dzieci uczęszczają, przede wszystkim jeśli jest ona szkołą katolicką. Nieformalna katecheza rodzinna, (która czasami musi być również formalna), jest uzupełniana katechezą parafialną i lekcjami religii, które prowadzi się w ośrodkach edukacyjnych.

6. Już w początkach chrześcijaństwa, rodzina chrześcijańska ukazuje się jako miejsce przekazywania wiary rodziców, jak to wyraża praktyka przynoszenia dzieci w celu otrzymania Chrztu Świętego i przyjęcia tego typu propozycji ze strony Biskupa odpowiedzialnego za wspólnotę. Świadectwo rodziców odegrało tak bardzo decydującą rolę że rodzina stała się przez antonomazję miejscem, przez które Kościół przekazuje wiarę; tak się dzieje w krajach misyjnych, podczas gdy w innych narodach o wielkiej tradycji chrześcijańskiej, rodzina często zatraca tego typu pierwszoplanową rolę, czego następstwem jest schyłek wiary i praktyk religijnych.

7. Odrodzenie Kościoła żywotnego i ewangelizującego przechodzi poprzez odnowienie rodziny jako podstawowej instytucji przekazywania wiary. Dlatego też, w powyższych krajach rodzina chrześcijańska dzisiaj ma specjalne pole do pracy, przede wszystkim w stosunku do innych rodzin niechrześcijańskich i tych, które oddaliły się od praktyk religijnych. Koniecznym jest aby dziadkowie, dzieci i inni członkowie rodziny chrześcijańskiej przekazywali wiarę rodzicom i rodzinie.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Czy małżonkowie rozumieją dzisiaj, że rodzina jest pierwszym i podstawowym źródłem przekazywania wiary? Czy też ignorują lub odrzucają tego typu misję?
• Czy rodziny chrześcijańskie są świadome że wykonywanie ich misji potrzebuje ciągłego kontaktu i dialogu z wychowawcami i z parafią? W czym przejawia się lub jakie są braki w tym dialogu?
• W jaki sposób może dzisiejsza rodzina przekazywać nauczanie Jezusa Chrystusa swoim dzieciom?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże, który ofiarowałeś rodzinie chrześcijańskiej godność i odpowiedzialność przekazywania wiary swoim dzieciom, udziel jej twojej siły aby z wiarą wypełniali tę misję jaką jej powierzyłeś. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Druga katecheza

Bóg w Trójcy Jedyny

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 28, 16-20.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Tajemnica Boga w Trójcy Świętej Jedynego jest w samym centrum rodziny chrześcijańskiej. Rodzice przekazują dzieciom tę podstawową prawdę swojej wiary, krok po kroku, kiedy ją wcielają w życie rodzinne.

2. Bóg jest „Tym, który Jest” i „Bóg jest MiłościąÂ”. Te dwa określenia są ze sobą tak wyjątkowo zjednoczone, że objawiają samą istotę boskości, która przewyższa jakąkolwiek inteligencje stworzoną. Dlatego też, jedynie Bóg może udzielić nam właściwego i pełnego poznania swojego bóstwa, objawiając się jako Ojciec, Syn i Duch Święty. Poprzez wiarę, mamy uczestnictwo w Jego boskim życiu już tutaj na ziemi, choć jeszcze w sposób niepełny, a pełną wizję Boga w życiu wiecznym.

3. Dzięki Objawieniu, możemy wyznawać że Bóg jest Ojcem przedwiecznym, zrodził Syna, że Syn jest zrodzony i że Duch Święty pochodzi od Ojca i Syna jako odwiecznej i zjednoczonej Miłości obojga. Dlatego też Trójca Święta jest wieczna i współistotna; w jednakowy sposób każda z Osób Trójcy ma uczestnictwo w życiu i szczęściu Bożym i w konsekwencji koniecznym jest czczenie Jedności w Trójcy i Trójcy w Jedności.

4. Jezus Chrystus, Syn Boży który stał się człowiekiem, wyjawił nam tę Tajemnicę, w której przejawia się Boży plan, to znaczy, że wszyscy mamy udział, jako dzieci, w miłosnym zjednoczeniu Ojca, Syna i Ducha Świętego.

5. Sam Jezus Chrystus poświadcza podobieństwo między boskimi Osobami i zjednoczenie dzieci bożych w miłości i w prawdzie, kiedy prosi Ojca, aby wszyscy „stanowili jedno, tak jak My jedno stanowimy” (J 17,22). To podobieństwo właśnie ukazuje, jak człowiek nie może znaleźć swojej doskonałości jeżeli nie w ofiarowaniu samego siebie innym. Podobieństwo do Boga, poprzez własne ofiarowanie się, w jedności i w miłości, doskonali rodzinę.

6. Małżeństwo, które zawiera w sobie wzajemne i całkowite oddanie się sobie małżonków i ofiarowanie się rodziców w stosunku do dzieci, jest w ten sposób odbiciem doskonałego zjednoczenia Trójcy. Tak więc dynamika życia rodzinnego musi przejawiać to intymne zjednoczenie między Boskimi Osobami.

7. W następstwie, każda prośba w rodzinie, skierowana do Trójcy Przenajświętszej, musi prowadzić wszystkich członków do odnowienia łączności między nimi i do wspólnoty, oraz do jeszcze hojniejszego współuczestnictwa w obdarowywaniu innych rodzin.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Jezus Chrystus jest Synem Bożym i my również nimi jesteśmy. Jakie są podobieństwa i jakie różnice w obu tych synostwach?
• Dlaczego rodzina chrześcijańska jest odbiciem Trójcy Przenajświętszej?
• Jakie powinny być główne cechy, które powinny przejawiać się w życiu rodziny chrześcijańskiej, aby była ona odzwierciedleniem życia Trójcy Świętej?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże Ojcze wszechmogący, który wysłałeś na świat Słowo prawdy i Ducha Świętego dla objawienia ludziom twojej cudownej tajemnicy, udziel nam, abyśmy poprzez wyznawanie prawdziwej wiary poznali chwałę Trójcy Przedwiecznej i oddawali cześć jej wszechwładnej Jedności. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Trzecia katecheza

Osoba Jezusa Chrystusa, jako centrum i synteza wiary chrześcijańskiej

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 1, 18-25.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Jezus Chrystus jest Synem Boga wiecznego. „On jest obrazem Boga niewidzialnego – Pierworodnym wobec każdego stworzenia, bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie. I On jest Głową Ciała – Kościoła. On jest początkiem. Pierworodnym spośród umarłych, aby sam zyskał pierwszeństwo we wszystkim. Zechciał bowiem Bóg, aby w Nim zamieszkała cała pełnia, i aby przez Niego znów pojednać wszystko z sobą: prze Niego – i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój przez krew Jego krzyża” (Kol 1,15-20).

2. Stając się człowiekiem za sprawą Ducha Świętego w łonie Maryi Dziewicy, swoją Osobą i swoim nauczaniem objawił nam Ojca. Dał nam nowe przykazanie miłości bliźniego tak jak On nas umiłował; nauczył nas drogi ku szczęściu wiecznemu: bycia ubogimi duchem i umiarkowania, cierpliwego znoszenia przeciwności, pragnienia sprawiedliwości, miłosierdzia, czystości serca, czynienia pokoju, znoszenia prześladowań dla sprawiedliwości. Został umęczony pod Ponckim Piłatem. Umarł za nas jako niewinny Baranek, który gładzi grzechy świata. Został pogrzebany i zmartwychwstał i przez swoje zmartwychwstanie dał nam udział w życiu wiecznym. Wstąpił do nieba, stamtąd powróci w chwale aby sądzić żywych i umarłych, każdego według jego własnych zasług. Królestwo Jego nie będzie miało końca.

3. Dlatego też, Jezus Chrystus jest centrum świata, historii i życia wszystkich ludzi; jest ich jedynym Odkupicielem. Tylko w Nim jest nasze zbawienie, bez żadnego współudziału innych pośredników czy założycieli innych religii. Osoba Jezusa Chrystusa, Syna Bożego i prawdziwego człowieka wśród ludzkości, jest zatem centrum i syntezą wiary chrześcijańskiej. W Nim właśnie znajdujemy plan Kościoła i rodziny chrześcijańskiej – „domowego kościoła”. W konsekwencji nie istnieje żadna potrzeba wymyślania nowego planu. Ten plan już istnieje. Jest tym, który istnieje od zawsze, zawartym w Ewangelii i w żywej tradycji; centralizuje się ostatecznie w samym Chrystusie, którego trzeba poznać, kochać i naśladować aby mieć przez Niego udział w Trójcy i przekształcić w Nim historię zmierzającą ku doskonałości w niebieskim Jeruzalem. Jest planem, który się nie zmienia z biegiem czasu i według kultur, nawet jeśli bierze on pod uwagę prawdziwy dialog i jego skuteczne przekazywanie.

4. Poznanie Jezusa Chrystusa rodzi się i wzrasta w specjalny sposób poprzez spotkanie z jego Słowem podczas słuchania i czytania Ewangelii, poprzez branie udziału w życiu sakramentalnym Kościoła, a szczególnie w Eucharystii, poprzez modlitwę tak osobistą jak i wspólnotową, oraz przez służbę i troskę w stosunku do biednych i potrzebujących. Poznanie to prowadzi ku miłości jego Osoby i do wprowadzania w praktykę przykazania miłości bliźniego, które nam nakazał jako szczególny znak i które jest początkiem wszelkiego naśladowania jego życia.

5. Dlatego też, czytanie Słowa Bożego i Ewangelii w rodzinie, udział całą rodziną w niedzielnej Eucharystii, modlitwa wspólnotowa i dzieła miłosierdzia, zajmują uprzywilejowane miejsce w środowisku ogniska domowego. Przejawy te są istotną częścią rodzinnej katechizacji.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Czy można kochać Chrystusa bez poznania jego życia i jego doktryny?
• W jaki sposób mogą rodzice zbliżyć swoje dzieci do życia i nauczania Jezusa Chrystusa?
• W jaki sposób można pomóc swoim dzieciom odkryć że Chrystus żyje wśród nas, chociaż cieszy się On już chwałą u Boga Ojca ?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Ojcze dobroci i Boże wszelkiej pociechy, który tak umiłowałeś świat, że dałeś nam swojego Jednorodzonego Syna, dozwól aby rodziny chrześcijańskie potrafiły ukazać go swoim dzieciom jako Drogę która prowadzi do Ciebie. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Czwarta katecheza

Duch Święty i Kościół

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Dz 2,1-12.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Z chwilą gdy zostało już zrealizowane dzieło odkupienia, Ojciec udzielił Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy dla uświęcenia wierzących i obdarowania ich możliwością przystąpienia do niego poprzez Chrystusa w jedności Ducha. Duch Święty zamieszkuje w Kościele i w sercach wierzących jak w świątyni i działa w nich, dając świadectwo ich przynależności do Boga jako przybranych dzieci.

2. Wprowadza On Kościół do pełni prawdy, kieruje nim poprzez różnorakie dary i ozdabia go swoimi owocami; poprzez siłę Ewangelii odmładza go i prowadzi do doskonałej jedności z Chrystusem, jego Oblubieńcem. W ten sposób Kościół Uniwersalny posiada godność i wolność dzieci Bożych; jego prawem jest nowe przykazanie miłości, tak jak Chrystus nas umiłował, a jego zadaniem jest szerzenie Królestwa Bożego; jest przeznaczony dla wszystkich ludzi, aczkolwiek czasami ukazuje się jako mała trzódka, stanowi jednakże dla całej ludzkości mocny zalążek jedności, nadziei i zbawienia.

3. Duch Święty przygotowuje ludzi; uprzedza swoją łaską aby przyciągnąć ich do Chrystusa; ukazuje im Zmartwychwstałego Pana; otwiera ich umysły dla zrozumienia jego śmierci i zmartwychwstania; przypomina im jego słowa; otwiera duszę tych wszystkich, którzy je czytają i słuchają, na ich duchowe bogactwo; uobecnia im Tajemnicę Chrystusa, przede wszystkim w Eucharystii, aby w ten sposób pogodzić ich i połączyć we wspólnotę z Bogiem i aby przynosili obfity owoc.

4. Poza tym, Duch Święty przychodzi z pomocą naszym słabościom, ponieważ sami dobrze nie wiemy jakie prośby przyniosą nam korzyść, ale sam Duch Święty przychodzi nam z pomocą poprzez niewysłowione westchnienia. Jego łaska wzbudza w nas wiarę, nawrócenie serca i godzenie się z wolą Bożą.

5. Rodzice przekazują swoim dzieciom wiarę w Ducha Świętego od samych początków ich istnienia, kiedy żyją według Ducha. Z chwilą gdy dzieci są w stanie zrozumieć, potrzebne im będzie odpowiednie wyjaśnienie, razem oczywiście z konsekwentnym postępowaniem. W tym wszystkim podstawą są: przygotowanie i celebrowanie sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, a szczególnie sakramentu Bierzmowania; słuchanie Słowa Bożego i przemyślenie wymagań oraz udział w sakramentalnym życiu Kościoła. Będzie dla nich szczególnie korzystna pomoc i przełożenie na życie codzienne wymaganie wcielenia się w Chrystusa i pobudzanie ich do przekazywania przyjaciołom i rówieśnikom radości Chrystusowego orędzia.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Czy można powiedzieć że Duch Święty znany jest rodzinom chrześcijańskim?
• W czy przejawia się ta znajomość?
• Jakie są podstawowe działania Ducha świętego w Kościele i w rodzinie – „domowym kościele”?
• Jakie zadanie wykonuje Duch Święty w sakramentach wtajemniczenia chrześcijańskiego: w Chrzcie, Bierzmowaniu, Pierwszej Komuni Świętej i co można zrobić, aby dzieci mogły to odkryć?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Wszechmogący i wieczny Boże, który zesłałeś na Apostołów twojego Ducha, udziel również i nam tego Ducha miłości, abyśmy zawsze mogli dawać wierne świadectwo tej miłości, która była szczególnym znakiem uczniów Twojego Syna, który żyje i króluje na wieki wieków .

10. Pieśń na zakończenie.

Piąta katecheza

Sakramenty, szczególne momenty w przekazywaniu wiary.

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 28, 16-20.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1.Ochrzczeni zostają poświęceni, poprzez odrodzenie i namaszczenie w Duchu Świętym, dla utworzenia duchowego mieszkania i świętego kapłaństwa, żeby podczas całego trwania ich życia, składali duchowe ofiary i świadczyli o cudach Tego, który ich powołał do swojego cudownego światła i w ten sposób, trwając na modlitwie i na chwaleniu Boga, ofiarowali samych siebie jako żywe, święte i przyjemne hostie, dając nieprzerwanie świadectwo o Chrystusie i nadziei na życie wieczne, które ma w nich początek. Wierzący sprawują swoje kapłaństwo przede wszystkim poprzez świętość życia i przyjmowanie sakramentów.

2. Sakramenty są mistrzowskim dziełem Boga, a więc to właśnie w nich urzeczywistniają się i realizują wielkie dzieła zbawienia, w sposób szczególny Wielkanocne Misterium Chrystusa, poprzez które zostaliśmy pojednani z Bogiem i uczestniczymy w jego boskim życiu. Poprzez pośrednictwo Kościoła, zbawienna łaska siedmiu sakramentów podtrzymuje nas podczas naszego życia: poprzez Chrzest Święty odradza nas jako dzieci boże i wprowadza nas do swojej rodziny; podczas Bierzmowania, umacnia nasze włączenie do Kościoła i w Chrystusa; dzięki Eucharystii otrzymujemy pełnię naszego zjednoczenia z Chrystusem i przynależności do Kościoła; w sakramencie Pojednania leczy nasze rany i odnawia naszą łączność z Bogiem, zerwaną na wskutek grzechu; w Namaszczeniu Chorych przychodzi nam z pomocą, abyśmy mogli żyć z Chrystusem podczas choroby i nadać współzbawczy sens naszemu cierpieniu; w sakramencie Małżeństwa uświęca miłość między mężczyzną i kobietą czyniąc ich znakami widzialnymi zjednoczenia Chrystusa i Kościoła; w sakramencie Kapłaństwa konsekruje kapłanów jako ministrów Chrystusa, czyni ich zdolnymi do nauczania, uświęcania i kierowania ludem Bożym.

3. Spójność życia rodzinnego jako domowego kościoła, tak w najważniejszych chwilach, jak również i w tych zwykłych i codziennych, jest bardzo ważnym czynnikiem w przekazywaniu wiary dzieciom. Dlatego też ważnym jest przekazanie im odpowiedniego i stosownego wyjaśnienia i pomaganie w ten sposób katechezą przygotowawczą do każdego sakramentu. W ten właśnie sposób, każde dziecko będzie mogło zrozumieć i przyswoić w swoim życiu odrębność i bogactwo łaski każdego z sakramentów.

4. Dlatego też właśnie, wczesna gotowość przyjęcia sakramentu Chrztu Świętego, wskazuje w rzeczywistości tę ważną rzecz dla rodziców, że dzieci zostały zrodzone nie tylko do życia naturalnego ale i do życia Bożego. Również coś podobnego wydarza się, jeżeli od wczesnego dzieciństwa, przygotowuje się dzieci do poczucia pragnienia przyjęcia Ciała i Krwi Chrystusa. Dokonuje się to poprzez stosowną katechezę i korzystanie z odpowiednich okoliczności. W ten właśnie sposób łatwiej im będzie, w momencie przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej, przysposobić ją sobie, poprzez katechezę w rodzinie lub w parafii, oraz do uzyskania jeszcze większych korzyści. To samo można powiedzieć jeżeli chodzi o sakrament Pojednania: jeżeli dzieci widzą swoich rodziców przygotowujących się do otrzymania Chrystusowego przebaczenia właśnie poprzez ten sakrament, również i w nich narodzi się potrzeba do jego otrzymania. Przygotowanie do sakramentu Bierzmowania jest okresem bardzo delikatnym, który może wzmocnić ich łączność z Chrystusem, oraz przejściem ku głębszej pobożności. Dlatego też właśnie wymaga ono szczególnego kierownictwa ze strony rodziców. To samo można powiedzieć o ukierunkowaniu w dokonywaniu wyborów życiowych, kiedy dotrze się do okresu młodzieńczego. Rodzice, skrupulatnie szanując osobiste decyzje swoich dzieci, powinni kierować nimi w wyborze stanu życia, czy to w przygotowaniu się do stanu małżeńskiego, czy to jeżeli chodzi o wybór życia w celibacie.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Dlaczego sakramenty czynią nas uczestnikami w misji Jezusa Chrystusa?
• Co należy robić aby dzieci doceniły i pragnęły przyjąć sakramenty?
• W jaki sposób można im pomóc w pokonaniu przeszkód na jakie mogą natrafić?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Panie udziel nam, przez przyjęte sakramenty, możliwość okazywania w każdym momencie naszego życia tajemnic śmierci i zmartwychwstania twojego Syna, których staliśmy się udziałem. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Szósta katecheza

Przykazania Prawa Bożego

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 19, 16-22.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Bogatemu młodzieńcowi który pyta: „Co mam czynić dobrego aby otrzymać życie wieczne?”, Jezus odpowiada, powołując się na konieczność uznania Boga jako „jedynego Dobra” i jako źródła wszelkiego dobra. Następnie dodaje: „Jeżeli chcesz wejść do życia, przestrzegaj przykazań: nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie dawaj fałszywego świadectwa, czcij ojca swego i matkę swojąÂ” i na zakończenie: „kochaj bliźniego swego jak siebie samego” (Mt 19,16-19).

2. W konsekwencji, naśladowanie Jezusa Chrystusa zawiera w sobie obowiązek przestrzegania jego przykazań: „Nie każdy kto mówi: Panie, Panie, wejdzie do królestwa niebieskiego, ale ten kto spełnia wolę mojego Ojca”. Przykazania zawarte są w „Dekalogu”, co dosłownie oznacza „dziesięć słów”. Zawarte jest w nim i obwieszczone Prawo Boże. Z tego względu Magisterium Kościoła naucza, że należy przestrzegać Dziesięciu Przykazań aby otrzymać zbawienie, z tego względu że wyrażają podstawowe obowiązki człowieka w stosunku do Boga i w stosunku do bliźniego i ukazują, w całej ich istotnej zawartości, podstawowe zadania; na przykład, ochronę i nienaruszalność życia ludzkiego, szacunek we wzajemnym i nierozerwalnym oddaniu się sobie małżonków oraz obowiązek poczęcia i wychowania potomstwa.

3. Przykazania przybierają swoje pełne znaczenie w Nowym Przymierzu; ponieważ właśnie w tym kontekście odpowiadają na wiarę w Boga i działają na człowieka. W ten właśnie sposób moralna egzystencja jest „odpowiedziąÂ” na inicjatywę Bożej miłości, wyrażonej w jego Przymierzu: jest uznaniem, złożeniem hołdu i współdziałaniem z planem który Bóg kontynuuje w historii. Dlatego też Przykazania muszą być rozważane nie tylko jako obowiązek, ale również jako radosna możliwość odpowiedzi na wolę Bożą.

4. Pierwsze trzy przykazania wyrażają potrzebę miłości Boga a pozostałe miłości bliźniego. Uczą nas o prawdziwym człowieczeństwie każdego z nas, to znaczy wyjaśniają nam podstawowe obowiązki i w ten sposób ukazują podstawowe prawa powiązane z osobą ludzką. Jakkolwiek sam w sobie umysł człowieka jest w stanie poznać te przykazania, jednakże, z winy swojego skażenia grzechem, człowiek potrzebuje Objawienia Bożego do osiągnięcia pełnego i pewnego poznania tego prawa naturalnego.

5. Zachowanie religijnego szacunku w stosunku do Prawa Bożego ze strony rodziców przyczynia się do tego, że i dzieci wyczuwają w swoich sercach kto jest prawdziwym autorem i twórcą prawa naturalnego i Bożych przykazań. W poprawnym formowaniu sumienia dzieci jest wielką pomocą, jeżeli rodzice potrafią rozróżnić w swoim zachowaniu te rzeczy, które zostały nakazane przez Prawo Boże i te, które pozostają w kompetencji wolnego wyboru każdej osoby, ponieważ nie wszystko wchodzi w obowiązek prawa Boskiego. Poza tym, jeżeli rodzice w porę rozpoznają własne błędy i braki w przestrzeganiu Prawa Bożego, pomogą również w rozpoznaniu ze strony dzieci ich własnych błędów w klimacie szczerości, bez uciekania się do łatwych usprawiedliwień lub do niezdrowego obwiniania.

6. Rodzice przekazują dzieciom poparcie dla przykazań, kiedy rozwijają i stosują wymagania każdego z nich, czerpiąc okazję z okoliczności życia rodzinnego i społecznego; pomagają im w zastosowaniu w praktyce, tego co poznali teoretycznie. Tak właśnie rodzice doskonalą, w sposób praktyczny, podstawową katechezę i szkolne nauczanie religii.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• W jaki sposób odkryć wolę Bożą w każdym z przykazań?
• Które z przykazań jest najważniejsze w Prawie Bożym?
• Można kochać Jezusa Chrystusa bez wypełniania jego woli? Dlaczego?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże, który w przykazaniu miłości Ciebie i bliźniego złożyłeś pełne wypełnienie twojego Prawa, udziel nam łaski, abyśmy wypełniając przykazania Twoje doszli do życia wiecznego. Przez Chrystusa Pana naszego.

10.Pieśń na zakończenie.

Siódma katecheza

Niedziela, Eucharystia i inne wyrazy wiary

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Mt 28, 16-20.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Niedziela jest centrum całego roku liturgicznego, ponieważ w niej obchodzi się przypomnienie śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, które jest centrum całej historii i źródłem z którego tryska cała łaska odkupienia. Jest wyrazem tego co Apostołowie i pierwsze Wspólnoty chrześcijańskie przyjęły i uroczyście obchodziły.

2. Od samych początków, Eucharystia jest centrum niedzieli. Jest tym, co wyrazili męczennicy z Abitene, wówczas gdy, zaskoczeni w niedzielę na sprawowaniu Eucharystii, na pytanie dlaczego naruszyli surowy nakaz cesarski, odpowiedzieli: „Sine dominico non possumus”, to znaczy, bez zebrania się na wspólnym zgromadzeniu w niedzielę dla sprawowania Eucharystii nie możemy żyć. Zabrakło by nam sił do stawienia czoła codziennym trudnościom aby nie zginąć.

3. Jednakże niedziela nie wyczerpuje się jedynie w sprawowaniu Eucharystii, ale się rozprzestrzenia również na inne formy kultu i doświadczeń; na przykład na sferę rodzinną, na troskę i zainteresowanie się do biednymi, na odpoczynek, itp.

4. Dlatego koniecznym jest naleganie aby dać szczególne znaczenie dla niedzielnej Eucharystii i dla samej niedzieli, jako wyjątkowego dnia wiary, dnia Zmartwychwstałego Pana i daru Ducha Świętego. Uczestniczenie w Eucharystii musi być dla każdego ochrzczonego centralnym punktem niedzieli. Jest to obowiązek, którego nie można się wyrzec, którym trzeba żyć nie tylko z powinności, ale jako potrzebę chrześcijańskiego życia prawdziwie świadomego i konsekwentnego. Uczestnictwo każdej niedzieli w sprawowaniu Eucharystii jest szczególnym aspektem właściwym dla wspólnoty chrześcijańskiej, również kiedy żyje się w małych grupach lub w warunkach wyizolowania czy w utrapieniach.

5. Niedzielna Eucharystia, gromadząc cotygodniowo chrześcijan jako rodzinę Bożą wokół stołu Słowa i Chleba życia, jest również najlepszym środkiem zaradczym przeciwko rozproszeniu, ponieważ jest miejscem uprzywilejowanym w którym się tworzy wspólnotę i nią żyje.

6. Dlatego właśnie niedzielna Eucharystia powinna być w centrum pobożności rodziców i rodziny jako takiej. Dzieci obserwując rodziców i biorąc z nimi udział w Eucharystii, przyjmują ją w sposób właściwy w swoim życiu i przekształcają ją na podstawowy pokarm swej pobożności. Uczestnictwo całej rodziny w niedzielnej Eucharystii jest perfekcją do której powinno się dążyć; w ten właśnie sposób rozumie się jej wyższość nad innymi szlachetnymi funkcjami godnymi niedzieli.

7. Eucharystia, w której się należycie uczestniczy, przede wszystkim przyjmując komunię świętą, pobudza nas do życia w wymiarze chrześcijańskiej miłości. Dlatego też rodzice muszą być dla swoich dzieci żywym przykładem troski w stosunku do biednych będących w potrzebie.

8. Aby przyjąć w sposób godny sakrament Eucharystii, każdy kto jest świadomy popełnienia grzechu ciężkiego, musi przedtem zbliżyć się do sakramentu Pokuty, ponieważ, jak to mówi Święty Paweł, „ Dlatego też każdy kto spożywa chleb lub pije z kielicha Pańskiego w sposób niegodny, winny będzie Ciała i Krwi Pańskiej” (1 Kor 11,27).

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Jakie wymiary wiary przedstawia przede wszystkim niedziela?
• Dlaczego dla rodziny jest tak ważne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej?
• Po zakończeniu Mszy Świętej możemy się czuć wolni, ponieważ „dopełniliśmy jużÂ” nasz obowiązek?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże, który gromadzisz nas każdej niedzieli wokół stołu twojego Słowa, Ciała i Krwi Twojego Syna dla sprawowania tajemnicy zmartwychwstania Pańskiego, prosimy Cię, abyśmy gdy nadejdzie dzień w którym słońce nigdy nie zachodzi, mogli żyć jako zjednoczona rodzina i zawsze sławić Twoje miłosierdzie. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Ósma katecheza

pobożność ludowa

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: Łk 2, 41-52.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Liturgia jest wierzchołkiem, do którego dąży cała działalność Kościoła i źródłem z którego emanuje cała jego moc. Jednakże nie wyczerpuje się w niej cała aktywność Kościoła, ani życie duchowe wiernych. Dlatego też Kościół, oprócz uczestnictwa w liturgii, zachęca i zaleca uroczystości i praktyki pobożności ludowych. Zdarza się jednak czasami że Kościół przyjmuje pewne zwyczaje, które wypływają z autentycznych przejawów wiary i religijności ludu bożego; aczkolwiek w innych musi oczyszczać niedociągnięcia, zbyt duże skrzywienia a nawet pewne formy zabobonów.

2. Wielowiekowe doświadczenie Kościoła świadczy o tym, że tego typu pobożność wydała wiele owoców życia chrześcijańskiego w rodzinach i w narodach. Podtrzymywany przez te praktyki i oświecony Duchem Świętym, Kościół wierzy że taka pobożność może udzielać wielkich przysług wierze prawdziwie „kulturowej” według zróżnicowania narodów i kontynentów.

3. Wyrazy ludowej pobożności w ciągu roku liturgicznego są wielorakie, szczególnie podczas Wielkiego Postu, Wielkiego Tygodnia i Tryduum Paschalnego. W Okresie Zwykłym istnieją również liczne przejawy kultu poświęcone Maryi Dziewicy, świętym i zmarłym. Nieodłączną częścią tej pobożności są pielgrzymki, odwiedzanie sanktuariów, cmentarzy, procesje, itp.

4. Istnieje bardzo silny związek rodziny chrześcijańskiej z tego typu przejawami pobożności, w sposób szczególny pielgrzymowanie i odwiedzanie sanktuariów maryjnych, z których wiele jest powszechnie znanych; rodzina przekazała tego typu przywiązania z ojca na syna. Jeszcze dzisiaj jest wiele rodzin chrześcijańskich, które udają się wraz ze swoimi dziećmi do sanktuariów maryjnych i tam, oprócz przejawów pobożności, przystępują do sakramentu Pokuty i przyjmują Eucharystię.

5. Oprócz tych właśnie przejawów pobożności istnieją jeszcze inne, bardziej codzienne, takie jak modlitwa przed posiłkami, wspólne odmawiane różańca w rodzinie, błogosławieństwo domów, samochodów, odwiedzania sanktuariów poświeconych Świętym patronom, modlitwy o deszcz, prośby o opiekę w obliczu różnych niebezpieczeństw, itp.

6. Ponieważ wiara ukształtowała te przyzwyczajenia i praktyki religijne, jest rzeczą korzystną aby rodzice kontynuowali ich naśladowanie i przekazywali swoim dzieciom tego ducha prostoty i siły, przeżywając swój kontakt z Bogiem w każdym momencie własnej egzystencji, nie tylko podczas szczególnych momentów ale i w codzienności.

7. Pobożne praktyki tego typy, wywierały ponadto i wywierają ogromny wpływ na tożsamość narodów i na zewnętrzne wyrażanie wyznawanej wiary. Kiedy takie przejawy pobożności przybiorą postać zwyczaju, staną się wówczas radosnym świadectwem i wyrazem własnej wiary, oraz bodźcem wiary dla ludzi słabych i niewierzących.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Dlaczego pobożność ludowa jest tak ważnym elementem w życiu chrześcijańskim? Czy nie jest to coś małowartościowego?
• Czy pobożność ludowa prowadzi do wyniesienia Maryi i Świętych ponad Boga? Dlaczego?
• Możesz wymienić jakieś przejawy niepoprawnej pobożności ludowej?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże nasz Ojcze, Ty dałeś nam Świętą Rodzinę jako cudowny przykład w oczach Twojego ludu, dozwól, prosimy cię, abyśmy naśladując cnoty rodzinne i zjednoczeni więzami miłości, mogli otrzymać nagrodę w wieczności chwały niebieskiej. Przez Chrystusa Pana naszego.

10. Pieśń na zakończenie.

Dziewiąta katecheza

Najświętsza Maryja Panna

1. Pieśń na wejście.

2. Modlitwa „Ojcze nasz”.

3. Czytanie biblijne: J 19, 25-27.

4. Czytanie z nauki Kościoła:

1. Dziewica Maryja powiązana jest nierozerwalnym węzłem z życiem i zbawczym dziełem swojego syna. Zjednoczenie to przejawia się od momentu dziewiczego poczęcia Chrystusa aż do jego śmierci: po narodzeniu, kiedy Maryja pokazuje pasterzom i mędrcom swojego pierworodnego syna; w Świątyni, kiedy, po złożeniu ofiary biednych, ofiaruje go Bogu i słyszy przepowiednię Symeona że miecz przeszyje jej duszę; podczas życia publicznego, kiedy za jej wstawiennictwem na godach w Kanie Galilejskiej, Maryja sprawia że Jezus daje początek cudom; podczas męki, wiernie dochowując swoje zjednoczenie z Chrystusem aż do krzyża, głęboko cierpiąc wraz z nim i łącząc się macierzyńskim sercem w jego ofierze; w momencie gdy Chrystus odchodzi z tego świata do Ojca, kiedy została dana przez konającego Syna jako matka umiłowanemu uczniowi; w dzień Pięćdziesiątnicy, kiedy wraz z Apostołami błaga o dar Ducha Świętego i wykonując swoje macierzyńskie powołanie od samych początków Kościoła.

2. W ten właśnie sposób, poczynając Chrystusa, rodząc go, karmiąc, ofiarowując Ojcu w Świątyni, cierpiąc wraz z nim konającym na krzyżu, „dopełniała” ona w specjalny sposób dzieła Zbawiciela, poprzez posłuszeństwo, wiarę, nadzieję i gorącą miłość, dla odnowienia nadprzyrodzonego życia dla dusz ludzkich. Właśnie poprzez to działanie stała się ona, w świetle łaski, Matką całej ludzkości. Jednakże ta jej macierzyńska funkcja nie przesłania i nie zmniejsza tego jedynego pośrednictwa Chrystusa, ale ukazuje jeszcze bardziej jego skuteczność.

3. Oprócz tego, Maryja jest ściśle powiązana z życiem i misją Kościoła. Kościół, rozważając jej głęboką świętość, naśladując miłosierdzie i wiernie wykonując bożą wolę, staje się również i on matką, ponieważ, poprzez głoszenie Słowa Bożego, przyjętego w wierny sposób i przez Chrzest zradza do nowego i wiecznego życia swoje dzieci, poczęte poprzez działanie Ducha Świętego i narodzone z Boga.

4. Kościół również uwielbia i wysławia w Maryi niezwykły owoc zbawienia i czci w niej z radością, jako w najczystszym swoim wyobrażeniu, właśnie to, czego pragnie i ma nadzieję być w swoim całokształcie.

5. Dlatego też Kościół przedstawia Maryję wierzącym aby mogli ją podziwiać jako pierwsze dzieło zbawienia, aby czcili ją jako Matkę Jezusa i jako swoją Matkę i błagali jej wstawiennictwa, tak w kulcie liturgicznym jak również w zwykłych praktykach i wyrazach pobożności ludowej w stosunku do niej, zalecanych przez całe wieki przez Magisterium Kościoła.

6. W ten sam sposób, Kościół przypomina wierzącym, że prawdziwa pobożność maryjna nie jest zawarta w jałowym i jedynie czasowym sentymentaliźmie, ani w pewnego rodzaju próżnej łatwowierności, ale wynika z prawdziwej wiary, z której mamy możliwość poznania wielkości Matki Bożej i która pobudza nas do synowskiej miłości w stosunku do niej i do naśladowania jej cnót.

7. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że pobożność maryjna została nam przekazana w środowisku ogniska domowego, jako bogata spuścizna, poprzez przykład i świadectwo naszych rodziców: poprzez wspólne odmawianie różańca, modlitwy „Anioł Pański” i „Witaj Królowo”, poprzez obchody uroczystości maryjnych, miesiąc maj poświęcony Maryi, przez odwiedziny w sanktuariach jej poświęconych, itp.

8. Święta Maryjne dawały zawsze specjalną okazję do uczestnictwa w sakramentach Pokuty i Eucharystii. Wiele parafii zostało poświęconych imieniu i tajemnicom życia Maryi i tajemnice te stały się bardzo ważnym punktem odniesienia w życiu każdej z tych wspólnot chrześcijańskich.

5. Refleksja Przewodnika.

6. Dialog:

• Jaki istnieje związek między Maryją a Chrystusem, jedynym Pośrednikiem?
• Czy kult maryjny pomaga, ciąży czy może przeszkadza miłości ku Bogu? Dlaczego?
• Które z cnót naturalnych i nadprzyrodzonych z życia Maryi wskazałbyś jako najważniejsze?

7. Zobowiązania.

8. Modlitwa „Zdrowaś Maryjo” i inwokacja „Regina familiae. Ora pro nobis”.

9. Modlitwa za rodzinę: Boże, nasz Panie, który przez macierzyństwo Maryi Dziewicy ofiarowałeś ludziom owoce zbawienia, dozwól nam przez wstawiennictwo Tej, przez którą otrzymaliśmy twojego Syna Jezusa Chrystusa, Twórcy wszelkiego stworzenia, obfitość wszelkich łask. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

10. Pieśń na zakończenie.

© Copyright 2006 - Libreria Editrice Vaticana